تقارن در معماری زمانی اتفاق میافتد که در ابعاد، تناسبات و چیدمان همخوانی وجود داشته باشد. حس هماهنگی و تعادل را فراهم میکند. در ریاضیات، تقارن را میتوان بهعنوان یک شیء توضیح داد که از طریق هر تبدیل هندسی مانند بازتاب، چرخش یا مقیاسبندی ثابت است. تقارن ریاضی را میتوان بهعنوان گذر زمان، یک رابطه فضایی و یک عنصر زیباییشناختی که در اشیاء انتزاعی، مدلهای نظری، زبان، موسیقی و حتی خود دانش یافت میشود، توضیح داد.
تقارن را میتوان از سه دیدگاه اصلی مشاهده کرد ریاضیات بهویژه هندسه، طبیعت و معماری. در معماری انواع مختلفی از تقارن وجود دارد. ما در اینجا به تقارن دوطرفه، چرخش و بازتاب، تقارن استوانهای و نمونههای دیگری از تقارن در معماری خواهیم پرداخت.
تقارن، تجربهای در یک فضای معماری
مانند هر هنر ترکیبی، معماری بهشدت بر تقارن متکی است. ترکیببندیهای معماری با موقعیت متقارن از فرهنگها و دورههای زمانی فراتر میروند. اشکال بیشماری از تقارن، انواع مختلف معماری و روشهای بیشماری برای مشاهده طرح وجود دارد. تشخیص اشکال مختلف تقارن در یک ترکیب دوبعدی نسبتاً ساده است.
شناسایی انواع تقارن در یک جسم سهبعدی بسیار پیچیدهتر است، زیرا ما تمایل داریم درک خود از شیء را با حرکت در اطراف آن تغییر دهیم. این نشان میدهد که معماری به ما فرصتی داده تا تقارن را همانطور که میبینیم تجربه کنیم. این امر از طریق دو جزء متمایز معماری “جامد و پوچ” امکانپذیر میشود.
شناخت معماری از روی اشکال و فرمها
بخش قابلتوجهی از یک معماری بخشی است که افراد عادی با آن بیشتر آشنا هستند. بهعنوانمثال، اکثر سازهها بر اساس ماهیت عناصر آن دستهبندی میشوند. میتوانیم یک معبد یونانی را با رواق و سنگفرشهایش شناسایی کنیم، درحالیکه طاقهای نوکتیز و تکیهگاههای پرنده مشخصه کلیسای جامع گوتیک است.
بنابراین این جزئیات به اجزای جامد معماری کمک میکند. به همین ترتیب، این عناصر جامد پوششی را در اطراف آنچه در هنگام حرکت در ساختمان تجربه میکنیم تشکیل میدهند و بهعنوان خلأ شناخته میشود. این کار یک معمار است که این خلأ را بهگونهای شکل دهد که به صحنه تمام اعمال درون ساختمان تبدیل شود.
در اینجا، تقارن به شکل تجربه در یک فضای معماری وجود دارد. نمونههایی از استفاده گسترده از تقارن را میتوان در ساختار و تزئینات بناهای اسلامی مانند تاجمحل و مسجد شیخ لطفالله مشاهده نمود. ساختمانهای موری مانند الحمرا با الگوهای پیچیده بافته شده از تقارنهای ترجمه و بازتاب و همچنین چرخش تزئین شدهاند.
انواع هنر تقارن در معماری
- تقارن دوطرفه
- تقارن ترجمهای
- چرخش و بازتاب
- تقارن استوانهای
- تقارن کایرال
- تقارن تشابه
- تقارن مارپیچی یا مارپیچ
۱. رایجترین شکل تقارن چیست؟
تقارن دوطرفه رایجترین شکل تقارن در معماری است. در همه فرهنگها و دورهها یافت میشود. نمونه معروفی از تقارن دوطرفه را میتوان در نمای پانتئون در رم یافت. همین تقارن در مقیاس شهری نیز وجود دارد، سه عنصر شهری در ساختار وجود داشته که در آنها تقارن از طریق یک محور افقی طولانی حاکم بر چشمانداز بصری ما قابلمشاهده است. آنها یک میدان عمومی اصلی، یک دروازه تاریخی و یک خیابان تجاری وسیع در آنسوی دروازه هستند.
محبوبیت تقارن دوطرفه احتمالاً به این واقعیت مربوط میشود که منعکسکننده تجربیات ما با طبیعت است، مهمتر از آن این بوده که بسیاری از فرهنگها معتقدند که خداوند انسان را بهعنوان تصویری از خود آفریده است، معماری نیز به همین ترتیب تصویری از انسان ایجاد میکند.
۲. ویژگیهای عالی تقارن ترجمهای
تقارن ترجمهای دومین نوع متداول تقارن بعد از تقارن دوطرفه است. عناصر ترجمهای که در یکجهت چیده شدهاند، یا در ردیفهای ستونهای سرباز مانند قرار میگیرند یا در طاقهای یک قنات بهصورت متوالی. ترجمه عناصر در دو جهت را میتوان در الگوهای کاغذ دیواری در نمای دیوار پرده بسیاری از سازههای امروزی یافت.
تقارن ترجمه همچنین میتواند شامل تکثیر کل قطعات ساختمانهای مدرن باشد، اگرچه مردم از خستهکننده یا یکنواخت بودن این سبک ابراز تأسف میکنند. سه ویژگی عالی منحصر طولانیترین، وسیعترین و بلندترین در معماریهای تقارن ترجمهای وجود دارد.
۳. چرخش و بازتاب، سبکی از تقارن
چرخش و بازتاب یکی دیگر از سبکهای تقارن است. شناخته شده که به حرکت و ریتم عناصر معماری کمک کرده و بر نقطه مرکزی فضای معماری تأکید میکند. کلیسای دی سانتو اسپیریتو در فلورانس ایتالیا، به شکلی هشت ضلعی طراحی شده است، درحالیکه معماری و سنگفرش به طور متمایز بهصورت چرخشی و بازتابی طراحی شدهاند. اکثر گنبدها نیز چرخشی و بازتابی را نشان میدهند.
۴. منظور از تقارن استوانهای چیست؟
تقارن استوانهای، زمانی که بهصورت عمودی در برجها و ستونها یافت میشود، حس مقاومت در برابر گرانش را برمیانگیزد. نمونههای نادری از تقارن کروی در معماری وجود دارد، زیرا اجرای آن در طرحهای خود برای معماران چالشبرانگیز است. این به این دلیل میباشد که ما در یک صفحه افقی سیر میکنیم.
۵. محبوبیت تقارن کایرال در معماری
تقارن کایرال ممکن است بهاندازه سایر انواع تقارن محبوب نباشد اگرچه اغلب به طور مؤثر در معماری استفاده میشود. تقارن کایرال زمانی است که دو جسم همدیگر را بدون آینه منعکس میکنند، رویهم قرار گرفته است. برای مثال، دو ستون متضاد که میدان بیضوی را در مقابل نمایشگاه سنت پیتر احاطه کردهاند، تقارن کایرال را نشان میدهند. تقارن کایرال را میتوان برای تأکید بصری بر عنصر مهم یک ترکیب استفاده کرد.
۶. تقارن تشابه یا شباهت چیست؟
تقارن تشابه تحتتأثیر فراکتالها قرار میگیرد. هنگامی که عناصر مکرر در مقیاس بدون تغییر شکل تغییر میکنند، یافت میشود. نمونهای از تقارن شباهت در پوستههای تودرتو خانه اپرای سیدنی دیده میشود. پوستهها از نظر اندازه و تمایل برای تشکیل بخشی از یک کره متفاوت هستند، اگرچه شکل پوسته بدون تغییر باقی میماند.
تقارن تشابه را میتوان در موقعیتهای کمتر آشکار نیز اعمال کرد. تقارن شباهت میتواند درجه بالایی از نظم را در یک مدل معماری ایجاد کند، صرفنظر از اینکه آنها با ایجاد وحدت در یک ترکیب از نظر بصری آشکار هستند.
۷. تقارن مارپیچی، شکلی منحصربهفرد از تقارن تشابه
تقارن مارپیچی را میتوان بهعنوان یک شکل منحصربهفرد از تقارن شباهت طبقهبندی کرد. مارپیچها اغلب تداوم در معماری را با هم ارتباط میدهند. این امر در راهپلههای مارپیچ آشکار میشود که بهموجب آن کل فرم بیانگر احساس جریان در فضا از یک سطح به سطح دیگر در سراسر ساختمان است.
طراحی موزه گوگنهایم نیویورک نمای بیرونی ساختمان به شکل رمپ مارپیچ غولپیکری که در فضای داخلی یافت میشود، به خود میگیرد. فضاهای گالری در امتداد یک طرف سطح شیبدار قرار دارند. بازدیدکنندگان موزه با آسانسور به طبقه بالای گالری میروند و سپس بهصورت مارپیچی به سطح زمین پایین میآیند و هنر نمایشدادهشده را در طول مسیر تحسین میکنند. این قطعه معماری بدون شک با استفاده از یک رمپ مارپیچ تداوم فضایی را بیان کرده است.
بری طراحی داخلی، طراحی نقشه و طراحی نما ساختمان می توانید سفارش خود را به صورت آنلاین ادر سایت ما ثبت کنید!!