صفر تا صد اجرای ساختمان اسکلت فلزی
ساختمان اسکلت فلزی یکی از سازه‌های پرکاربرد در ساختمان‌سازی است که در ادامه، تمامی مراحل اجرای آن بر روی زمین را به شما توضیح می دهیم.
آشنایی با قواعد و اصول ساختمان اسکلت فلزی
ساختمان اسکلت فلزی جزء ساختمان‌هایی است که اجزای مهم و اصلی باربر آن‌ها از فولاد ساخته‌شده؛ که این اجزا عبارت‌اند از: ستون‌ها، خرپاها، بادبندها، تیرهای اصلی و فرعی و غیره که با شیوه‌های مناسب و با استفاده از پیچ یا پرچ و جوش به هم متصل می‌شوند تا بارهای زنده، مرده و نیروهای جانبی وارد بر ساختمان را از طریق ستون‌ها به زمین و فونداسیون منتقل کند.
مراحل اولیه اجرایی سازه و ساختمان اسکلت فلزی
- ابتدا کارفرما موظف است که برای انجام کار مراحل قانونی و کسب مجوز مربوطه به سازمان‌ها و دیگر مراجع مراجعه کند.
- شناخت خصوصیات زمین برای برآوردهای طراحی.
- آماده‌سازی محوطه و استقرار عوامل اجرایی و شروع کار (تجهیز کارگاه).
- اجرای گودبرداری (خاک‌برداری) در ساختمان
اهداف مهم و اساسی گودبرداری
گودبرداری در اصل یک فعالیت عمرانی است که باهدف‌های متفاوتی انجام میشود نظیر:
- تخریب یک سازه فرسوده
- حفاظت از فونداسیون‌ها در برابر یخبندان
- احداث کانال‌ها
- مخازن زیرزمینی
- احداث پارکینگ
برای اجرای یک ساختمان ابتدا باید زمین ساختمان‌سازی دارای مقاومت کافی بوده باشد تا بتواند نیروی وزن ساختمان را تحمل و نشست نکند.
۶ ماشین اصلی و کاربردی برای گودبرداری
- _ کامیون
- _ لودر
- _ بیل مکانیکی
- _ کمپرسی
- _ تریلر
_ چکش‌های بادی
ابتدا از طرف مهندسین اقدام به بررسی مقاومت فشاری زمين موردنظر نموده که برای این امر کمانه زنی انجام شود و از خاک طبقات مختلف زمين نمونه‌برداری کرده و همچنین مشخص نمودن مقدار بار قابل‌تحمل و در ادامه نمونه را به آزمایشگاه فرستاده تا مورد آزمايش قرار بگيرد.
پس‌ازاینکه آزمايشگاه مقاومت فشاری خاک را مشخص کرد، مهندس محاسب طبق اين مقاومت فشاری خاک محاسبه گودبرداری را انجام می‌دهد. واحد مقاومت فشاری کيلوگرم بر سانتی مترمربع است.
۳ تقسیم‌بندی مربوط به ایمنی گودبرداری
- افراد داخل و اطراف گود در مقابل حوادث.
- خطر آسیب‌دیدگی و تخریب ساختمان‌های مجاور.
- خطر آسیب‌دیدگی تأسیسات و شریان‌های شهری (خطوط لوله‌کشی آب و گاز).
۲ شکل انجام گودبرداری
- حفاظت‌شده یا مهاربندی‌شده
- حفاظت نشده یا مهاربندی نشده: در مهاربندی نشده مقاومت شیب‌ها یا جداره‌های عمودی گودبرداری در خاک‌های چسبنده بدون مهاربندی با شرایط مکانیکی در خود خاک تأمین میشود.
۴ نوع گودبرداری مهاربندی
مهاربندی‌ها با ایجاد سختی در برابر نیروهای جانبی مقاومت کرده و مانع از خرابی سازه می‌شوند که دسته‌بندی انواع آن‌ها نظیر:
- _ مهاربندهای ضربدری.
- _ مهاربندهای هفتی.
- _ مهاربندهای هشتی.
- _ مهاربندهای کا شکل.
و در ادامه مطالب در مورد دیگر مهاربندها در این سازه نام‌برده شده است.
گودبرداری باید بر اساس نقشه، مشخصات و دستور ناظر و در ابعاد و اندازه‌ای که در نظر گرفته‌شده، انجام شود. برای خاک‌برداری ساختمان که از پر ریسک‌ترین کارهای عملیات خاکی در مهندسی است، خاک را از سطح زمین برمی‌دارند تا به عمق موردنظر برسند. به این منظور دیواره‌های گود باید توسط سازه نگهبان مهاربندی شود تا افراد و ساختمان‌های اطراف از امنیت کافی برخوردار باشند.
برای به دست آوردن این عمق گودبرداری باید سطح را تراز کنیم با شلنگ تراز (شلنگی که داخل آن آب قرار دارد.) و خط تراز از روی آسفالت که سطح خیابان یا کوچه نسبت به ساختمان به دست بیاید. در ادامه محل گودبرداری را با شفته‌آهک بر اساس دتایل اجرایی در نقشه پر می‌کنند. برای عمق گود با جمع شفته‌آهک، بتن مگر، فونداسیون، کرسی به دست می‌آید.
نشانه‌های خطرناک بودن محل گودبرداری
- _ ضعیف بودن خاک
- _ عمیق بودن گود
- _ مدت بازماندن گود
- _ حساس بودن ساختمان‌های مجاور
- _ آب‌‌های سطحی و زیرسطحی
انواع مهار گودبرداری و سازه‌های نگهبان
توی ملک مجاور اگر نفوذ پیدا کنه مشکل ایجاد می‌کند و محدودیت‌های قانونی بسیاری دارد.
- خرپا: پرکاربرد در مهاربندی سازه ساختمان.
- مهار متقابل: فضای گود را برای رفت‌وآمد ماشین‌ها به داخل گود پر می‌کند.
دو صورت در نظر گرفته شده در گود برداری
- گودبرداری در زمین‌های محدود: زمین به نسبت کوچکی و محدودی است که اطراف آن ساختمان‌هایی قرار دارد.
- گودبرداری در زمین‌های نامحدود: زمین به نسبت وسیعی است که اطراف آن هیچ ساختمانی قرار نداشته باشد. برای گودبرداری این نوع زمین‌ها از ماشین‌آلاتی نظیر لودر، بیل مکانیکی و غیره استفاده شده و در صورت نبود ماشین‌آلات از فرغون، بیل، کلنگ به‌صورت دستی استفاده میشود.
پیاده کردن نقشه بر روی زمین
هدف از پیاده کردن نقشه عبارت است از انتقال نقشه ساختمان از روی کاغذ بر روی زمین با ابعاد اصلی آن به‌گونه‌ای که محل دقیق پی‌ها، ستون‌ها، ابعاد آن‌ها روی زمین مشخص‌شده است؛ و در موقع پیاده کردن نقشه از نقشه‌ی پی‌کنی استفاده می‌گردد.
برای نقشه‌ی ساختمان‌های مهم، معمولاً از دوربین نقشه‌برداری استفاده میشود و براي نقشه‌ی ساختمان‌های کوچک و معمولی از متر و ریسمان کار استفاده‌شده است. کارگران با حضور مهندس ناظر به پیاده کردن دقیق نقشه فونداسیون اقدام می‌کنند. به‌نوعی که به‌وسیله‌ی متر، ریسمان کار و گچ کاملاً ابعاد فونداسیون را مشخص و بر روی زمین پیاده میشود.
رایج‌ترین سقف‌ها در سازه‌های اسکلتی
- _ سقف طاق ضربی
- _ سقف کامپوزیت
- _ سقف تیرچه‌بلوک
در ساختمان‌های با سازه اسکلت فلزی می‌توان از نمونه سقف‌های سبک که شکل آن‌ها صاف، شیب‌دار، قوسی است، نام برد.
۲ روش تراز کردن زمین زمین بعد از گودبرداری
تراز کردن با دوربين نيود يا شيلنگ تراز باید انجام شود و با گچ یا رنگ جايی که پی قرار می‌گيرد مشخص کنيم و زير آن را مقداری بزرگ‌تر از ابعاد پی و شناژ به‌اندازه ۱۰ الی ۲۰ سانتی‌متر با سنگ و ماسه سيمان تراز کرده و سطح آن را با ماسه سيمان و سنگ صاف کنيم.
مهم‌ترین کاربردهای سازه اسکلت فلزی
همان‌طور که قابل‌توجه است در اجرا از سازه اسکلت فلزی به دلیل استحکام، سبکی وزن سازه، سهولت، سرعت و دقت در انواع ساختمان‌های اداری، مسکونی، تجاری، آموزشی و صنعتی در سطح گسترده‌ای استفاده میشود.
بخش‌های اصلی سازه‌ی اسکلت فولادی
- _ فونداسیون‌ها
- _ ستون‌ها
- _ تیرهای اصلی
- _ تیرهای فرعی
- _ خرپاها
- _ بادبندها
- _ پوشش سقف‌ها
منظور از ساختمان با اسکلت فولادی چیست و چگونه اجرا میشود؟
اسکلت فلزی که به اسم اسکلت فولادی یا سازه فلزی هم شناخته میشود، به مجموعه‌ای از اعضای باربر ساخته‌شده از نیم‌رخ‌های فولادی یا ورق (پروفیل) فلزی گفته میشود که به کمک اتصالات به یکدیگر وصل می‌شوند. ازآنجاکه روش‌های تولید نیم‌رخ یا همان پروفیل فولادی تکامل‌یافته شده و آزمون‌وخطای بسیاری را پشت سر گذاشته است، این مقاطع در اغلب موارد رفتار مطلوب و مناسبی را از خود نشان می‌دهند.
موضوع پراهمیت در این سازه‌ها، رفتار اتصالاتی است که برای ساخت اعضای مرکب از پروفیل و ورق در محل گره‌ها مورداستفاده قرار میگیرد. استفاده از سازه اسکلت فلزی در ساختمان‌ها پیشینه‌ای طولانی دارد. در ابتدا برای اجرای چنین سازه‌هایی از چدن استفاده می‌شد اما پس از مدتی آهن کم‌کربن یا همان آهن چکش‌خوار جای چدن را گرفت. با استفاده از سازه اسکلت فلزی ساخت سازه‌هایی با طرح‌ها و شکل‌های مختلف و متنوع امکان‌پذیر شد. چدن و آهن کم‌کربن هم به‌مرور جای خود را به فولاد دادند. امروزه فولاد بیشترین کاربرد را در اسکلت فلزی ساختمان‌ها دارد.
مزایای اسکلت فلزی باعث شده از آن به‌صورت گسترده در ساخت سوله‌ها و ساختمان‌های بزرگ استفاده کنند. این نوع اسکلت در شلوغ‌ترین و کم‌حجم‌ترین مکان‌ها هم قابل‌اجراست و به همین دلیل در شهرهای بزرگ با استقبال خوبی از طرف معماران و مهندسان سازه مواجه شده است. اسکلت فلزی کیفیت ساخت را بالابرده و پرتی مصالح را پایین می‌آورد.
بهترین روش اجرای ساختمان اسکلت فلزی چیست؟
بهترین روش اجرای ساختمان اسکلت فلزی پیچ و مهره است و کشورهای اروپایی جز در متراژ و وزن کم، اجازه استفاده از اتصالات جوشی را نمی‌دهند، زیرابه نسبت روش پیچ و مهره از مقاومت کمتری برخوردار است. در بخش فونداسیون جای قرارگیری ستون‌ها مشخص‌شده است و به‌محض کار گذاشتن ستون‌ها، تیرهای آهن نیز در جای خود تثبیت‌شده و اسکلت فلزی شکل میگیرد.
استحکام اسکلت فلزی در درجه اول به اجرای صحیح فونداسیون بستگی دارد، زیرا سنگینی اسکلت فلزی را تحمل کرده و با تقسیم فشار ناشی از اسکلت فلزی بر زمین مانع از نشست زمین و عواقب بعدازآن میشود. پس از محکم شدن نسبی بتن نسبت به باز کردن قالب اقدام خواهد شد و بعدازآن، عملیات قرار دادن صفحات بیس پلیت و تعیین آکس آن‌ها برای جای‌گیری ستون‌ها شروع خواهد شد.
بعد از مشخص کردن آکس ستون‌ها و کارگذاری صفحه کف ستون‌ها، اقدام به هواگیری صفحه‌ستون‌ها صورت میگیرد. این عملیات به‌وسیله ریختن بتن در زیر صفحه است و در برخی موارد هم سوراخی در وسط صفحه‌ستون قرار دارد و این عملیات اجرا میشود. با سفت کردن پیچ‌های روی بیس پلیت، هوای اضافی خارج میشود که براثر فشار از ناحیه ستون‌ها دچار نشست نشود.
بولت نقش عمده‌ای ندارد و تنها پایه را در محل خود ثابت نگه می‌دارد. هنگام نصب ستون بر روی صفحه تقسیم فشار این است که انتهای ستون سنگ خورده و صاف باشد تا تمام نقاط مقطع ستون بر روی صفحه بیس پلیت بنشیند و عمل انتقال نیرو به‌خوبی انجام پذیرد.
آشنایی با انواع مختلف پی‌ها در اجرا
بخش مهمی از سازه ساختمان مختص به پی یا فونداسیون است که برای تحمل بارهای ساختمان و منتقل کردن آن به زمین‌ساخته میشود. این بخش از سازه اسکلت فلزی معمولاً در زیر سطح طبیعی و بر روی لایه‌های مقاوم زمین قرار میگیرد و همه‌ی اجزای ساختمان مانند ستون‌ها، دیوارها، سقف‌ها بر روی آن استوار می‌شوند.
دسته‌بندی پی‌ها با مصالح متفاوت
- _ شفته‌آهک
- _ بتن
- _ بتن مسلح
- _ سنگ
- _ آجر
ساختن پی، بتن، بتن مسلح بسیار کاربردی است و ساختمان پی، شکل و ابعاد پی بستگی به نوع زمین، اندازه و وزن ساختمان، نوع مصالح و سازه ساختمان دارد.
در کل پی‌ها دودسته هستند: سطحی و عمیق همانند شمع‌های بتنی و فولادی.
نکات مهم اجرای پی و عمق پی و کرسی چینی
- _ اجرای پی باید پایین‌تر از سطح زمین باشد تا از افزایش خاک که حاصل از نفوذ رطوبت سطحی و یخبندان می‌باشد حفظ شده بماند.
- _ عمق پی‌سازی به جنس خاک، نوع ساختمان، وضعیت لوله‌ها و کانال‌های تأسیساتی بستگی دارد.
- _ فاصله فونداسیون تا تراز کف طبقه دیواری را از مصالح پایدار می‌سازند و پس از تراز کردن و زیرسازی سطح آن را با عایق رطوبتی می‌پوشانند و به آن کرسی چینی نیز می‌گویند که تکیه‌گاه دیوارهای ساختمان است.
بخش‌های عمده تشکیل‌دهنده فونداسیونهای منفرد
- _ پی‌ها
- _ شناژهای افقی
- _ بیس پلیت
- _ بتن مگر
تمامی مشخصات آن‌ها را مهندسین سازه محاسبه و مشخص می‌کنند.
ویژگی‌های پی و توضیحات لازمه و کاربردی
بخش اصلی فونداسیون پی است و شکل آن مربع یا مستطیل می‌باشد. پی منفرد اکثراً با دو ردیف میلگرد عمود برهم که در بخش پایینی فونداسیون قرار دارند، مسلح و آرماتور گذاری می‌شوند که به آن مش یا حصیر می‌گویند. در کل برای هر ستون یک پی جداگانه در نظر گرفته میشود.
مشخصات کلی شناژ افقی و بتن مگر در اجرا
- _ شناژ یک بتن مسلح است که فونداسیون را به هم اتصال می‌دهد و باعث رفتار هماهنگ سازه در برابر نیروهای وارده و زلزله میشود.
- _ همچنین مانع نشست ناهماهنگ ستون‌ها شده و از جابه‌جایی پی‌ها خصوصاً پی‌های کناری و گوشه پیشگیری می‌کنند. مقطع شناژ اکثراً مربع یا مستطیل است و حداکثر با چهار عدد آرماتور طولی و خاموت مسلح میشود.
- _ بتن مگر به‌منظور تراز و مسطح کردن زیر فونداسیون‌ها و شناژها، جلوگیری از مکش آب بتن در موقع اجرا و مانع‌شدن از ترکیب بتن با خاک میشود؛ و مشخصات آن را در پلان فونداسیون معرفی و مشخص می‌کنند.
اجرای عملیات بتن مگر ساختمان‌سازی
بتن مگر یا پیش‌مرگ به‌منظور آماده‌سازی بستر محل خاک‌برداری و باعث میشود آب بتن فونداسیون به خاک نفوذ نکند و جلوگیری از حشرات که بعد از گودبرداری و شفته‌ریزی باید با بتن مگر به ضخامت ۱۰ تا ۱۵ سانتی‌متر زير پی بريزيم. نکته مهم که معمولاً در اجرا ضخامت بتن مگر را حداقل ۱۰ سانتی‌متر در نظر میگیرند و سطح هموار را برای ادامه دیگر مراحل پروژه ایجاد می کنیم.
مگر ترکیبی از آب، شن، ماسه، سیمان و مگر بتنی با مقدار کمی سيمان در حدود ۱۵۰ کيلوگرم بر سانتی‌متر مکعب بوده که هیچ نوع مقاومتی از آن نمی‌خواهیم. تنها هدف از ريختن آن جدا نمودن سطح زمين از سطح پی اصلی و ايجاد سطحی صاف و يکنواخت در زير پی است. بتن مگر مقاومتی حدود ۱۵۰ کیلوگرم بر سانتی‌متر مربع دارد.
۳ نکته مهم در اجرای بتن مگر
- _ سطح زیری بتن مگر را باید مرطوب کنید تا از جذب آب بتن مگر جلوگیری شود.
- _ حتماً بتن مگر را تراز کنیم تا سطح زیر کار فونداسیون و آرماتوربندی سطحی تراز و صاف باشد.
- _ به مدت ۱۰ ساعت سطح بتن را مرطوب نگهدارید تا بعد از اجرا از ترک‌های کم‌آبی بتن جلوگیری شود و بعد از یک روز می‌توانیم کارمان را شروع کنیم.
برخی دیگر از توضیحات مرتبط به اجرای بتن مگر
بتن مگر که به آن بتن لاغر نیز می‌گویند، اولین قشر پی‌سازی است. مقدار سیمان مورداستفاده در این بتن ۱۰۰ – ۱۵۰ کیلوگرم بر مترمکعب می‌باشد.
۲ دلیل استفاده از بتن مگر
- _ برای جلوگیری از تماس مستقیم بتن اصلی فونداسیون با خاک و نفوذ شیره بتن به خاک.
- _ براي رگلاژ کف فونداسیون و ایجاد سطحی صاف برای ادامه پی‌سازی.
بتن مگر توسط میکسرها برای اینکه به محل پروژه آورده شوند حمل کرده و پس از تخلیه بتن کارگران سطح روی آن را با ماله تقریباً صاف می‌کنند. حدوداً ۳ الی ۴ ساعت به آب دادن مختصر و سطحی آن باید پرداخته شده تا مقاومت موردنظر حاصل شود.
پلان فونداسیون و مراحل مهم در رسم
بعدازاینکه آکس‌بندی و ستون گذاری ساختمان توسط مهندسین سازه با توجه به نقشه‌های معماری کنترل شد، مهندسین ساختمان نیروهای وارده را رسیدگی و پس از آنالیز سازه ابعاد مشخصات هرکدام از اجزای سازه‌ی ساختمان‌ها مثل فونداسیون، شناژها، صفحه‌ستون‌ها (بیس پلیت)، ستون‌ها، تیرهای اصلی و فرعی، خرپاها، اتصالات را متمایز و طراحی می‌کنند.
سازه‌ها را به‌طور کروکی دستی همراه با اندازه‌ها و مشخصات موردنیاز در اختیار گروه نقشه‌کشی قرار میگیرد تا نقشه‌های سازه ترسیم شوند. پلان پی‌سازی دقت کردن به مشخصات پلان‌های طبقه همکف یا زیرزمین، محاسبات مهندسی سازه و وضع زمین ترسیم میشود (بر اساس مقیاس).
ابتدا کروکی‌ها و طرح پلان‌ها و بعد موقعیت ستون‌ها، نوع دیوارهای بیرونی، ترازهای داخلی ساختمان و تراز ارتفاعی محوطه را بررسی می‌کنیم. نحوه زیرسازی پله‌ها و شیوه دیوارهای حائل بررسی گردد. باوجود هرگونه اشتباه در پلان زیرسازی باعث تغییرات ناخودآگاه در موقع اجرا، امنیت و کارایی ساختمان را کاهش می‌دهد.
۶ مراحل مهم در اجرای پلان پی‌سازی
- _ ترسیم پی‌ها و اجزای تشکیل‌دهنده آن‌ها
- _ ترسیم عناصر پیوسته مثل دیوار کرسی چینی، موقعیت صفحه‌ستون‌ها، آرماتورهای انتظار و غیره
- _ حروف و اندازه‌گذاری
- _ نیوو گذاری، معرفی مقاطع و جزییات
- _ تکمیل اطلاعات و یادداشت‌های فنی
- _ چک کردن ترسیمات و نوشته‌ها، تنظیم جدول تیپ بندی، جدول میلگرد فونداسیون، کنترل اندازه و ترسیمات تا خطایی در ترسیمات پلان پی‌سازی تکرار نشود.
۱۵ مراحل مهم در ترسیم پلان فونداسیون
- _ محل ترسیم پلان و توجه به ابعاد و نحوه استقرار ستون‌ها نسبت به دیوارها و عناصر معماری، ترسیم خط آکس و دیوارهای برشی را با خط و نقطه نشان می‌دهیم.
- _ خطوط پی‌ها و شناژها را با توجه به محاسبات مهندس محاسب رسم می‌کنیم.
- _ بر اساس خطوط آکس‌بندی، شکل و جهت ستون‌ها، موقعیت ستون‌ها و دیوار برشی را روی پی‌ها مشخص میشود.
- _ ابعاد موقعیت دیوارهای کرسی چینی زیر دیوارها مثل شومینه و پله‌ها و غیره به‌صورت خط چین، قرار گرفتن دیوارهای کرسی بر روی فونداسیون و شناژ.
- _ عناصر مستقل مانند؛ چاله آسانسور، پله، تجهیزات خاص را در پلان مشخص می‌کنیم.
- _ ترسیمات سوراخ‌ها، بریدگی‌های لازم برای عبور هواکش‌ها ولوله‌های آب و فاضلاب.
- _ مشخص کردن محل چاه یا مسیر حرکت لوله و کانال فاضلاب در زیر پی‌ها و شناژها به‌صورت خط چین.
- _ موارد استفاده از راپید در ترسیم پلان
ترسیم را کنترل و با راپید یا مداد مناسب و با توجه به مقیاس، آن‌ها را پررنگ می‌کنیم. پی‌ها و شناژها با مداد H یا راپید ۴/۰ تا ۶/۰، دایره و خطوط آکس‌بندی با مداد H4 یا راپید ۱/۰ یا ۲/۰، حروف و اندازه با مداد H2 یا راپید ۳/۰ است.
- _ مقاطع جزئی از شناژها، زیرسازی‌ها و دیوار کرسی چینی را مشخص می‌کنیم.
- _ ترسیم محل قرارگیری اتصالات نظیر صفحه زیرستون، صفحات اتصال اجزای دیگر همانند؛ نبشی‌کشی آسانسور، میل‌مهار و غیره.
- _ تمامی جزییات و قسمت‌های پلان را اندازه‌گذاری می کنیم.
- _ تراز ارتفاعی خاک زیر پی‌ها، تراز ارتفاعی روی پی‌ها و نوشتن توضیحات لازمه
- _ تیپ بندی شناژها و پی‌ها که برای این عمل از حروف اختصاری F استفاده می‌کنیم و جزییات هر تیپ در مقاطع جزئی با مقیاس بزرگ‌تر مشخص میشود.
- _ توضیحات لازمه در پلان فونداسیون مثل نوع آرماتور، نوع بتن مصرفی، شرایط بتن‌ریزی، مقاومت مجاز خاک زیر پی، نوع شن و ماسه مصرفی و غیره.
- _ تمامی ترسیمات را کنترل و عنوان و مقیاس آن را اضافهکرده و جدول مشخصات نقشه را کامل می کنیم.
جدول تیپ‌بندی فونداسیون پی‌ها و نوع میلگرد مصرفی
| تعداد | نوع آرماتور کف | ارتفاع | عرض | طول | تیپ فونداسیون |
| ۵ |
۱۵@Φ۱۶ |
۵۰ | ۱۰۰ | ۱۰۰ | F1 |
| ۳ | ۲۰@Φ۱۶ | ۵۰ | ۱۲۰ | ۱۲۰ | F2 |
| ۲ | ۱۵@Φ۱۸ | ۵۰ | ۱۸۰ | ۱۸۰ | F3 |
پلان خاک‌برداری برای شروع عملیات ساختمان
زمین آن ممکن است صاف یا شیب‌دار در یک محوطه باز بوده و یا زمینی پوشیده از درخت و یا بالعکس قطعه زمینی در بین ساختمان‌های شهری باشد. جنس خاک می‌تواند سخت یا نرم، پایدار و یا ریزشی باشد. برای شروع عملیات باید خاک‌های نباتی و خاک‌های موجود تا تراز موردنظر را برداشته و حفاری ممکن است به‌صورت دستی یا ماشینی انجام شود.
موقع گودبرداری باید به جنس خاک، عمق خاک‌برداری، عوارض موجود و نحوه‌ی انجام عملیات ساختمانی دقت بسزایی کرد. به دلیل ریزشی خاک و احتمال خالی شدن زیر پی‌ها مراحل حفاری تدریجی به همراه مهاربندی و شمع کوبی باشد.
مراتب اصولی در ترسیم پلان آکس‌بندی و ستون گذاری
- مقطع هرکدام بر اساس محور تقارن ستون و محل تقاطع آکس‌ها و با رعایت جهت استقرار ستون با خطوط کم‌رنگ ترسیم می‌کنیم.
- بیس پلیت مرتبط با هر ستون را با توجه به جهت و اندازه و موقعیت محورها مشخص می کنیم.
- ستون‌هایی که دارای ارتفاع و شکل مقطع و مشخصات مشابهی هستند یک تیپ از ستون‌ها را تشکیل می‌دهند. در اسکلت یک ساختمان از ستون با تیپ‌های متفاوت استفاده میشود که هر تیپ ستون با C1 و C2 و C3 نشان داده می‌شوند.
- توجه به مشخصات صفحه ستون‌ها را با حروف اختصاری B1 و B2 و B3 و غیره می‌نویسیم و درصورتی‌که تیپ ستون‌ها باهم هماهنگ باشند با علائم CB1 و CB2 و غیره هم‌زمان از تیپ ستون و بیس‌پلیت استفاده می شود.
- نقشه را کنترل و مشخصات لازمه را اضافه و خطوط را پررنگ می‌کنیم که مقطع ستون‌ها با خطوط پررنگ‌تری نشان داده می‌شوند.
ترسیم و معرفی ستون‌ها با توجه به نقشه سازه
ستون‌ها را می‌توان به دودسته تقسیم‌بندی کرد:
- ستون‌های ساده: تنها از یک پروفیل ساخته می‌شوند و جهت انتقال بارهای قائم مورداستفاده قرار میگیرد.
- ستون‌های مرکب: انواع زیادی دارند و اکثر از ترکیب چند پروفیل ساخته می‌شوند تا ستون وزن کمتر و مقاومت بیشتری داشته باشد.
توضیحات کلی اجرایی ستون در سازه فلزی
بعد از نصب صفحه‌ستون نوبت به اجرای ستون‌ها می‌رسد. ستون عضوی است که معمولاً به‌صورت عمودی در ساختمان نصب میشود و نیروی محوری را تحمل می‌کند. نیروهای محوری به‌صورت نیروی فشاری ناشی از بار مرده و بار زنده وارده بر سطح کف طبقات است که به‌طور مستقیم و یا از طریق تیر به ستون منتقل میشود.
مقاطع تیرآهن‌های ستون فولادی
مقطع مناسب برای ستون‌ها به‌صورت قوطی مربع یا مستطیلی است. مقاطع دایره‌ای و چندضلعی نیز در سازه کاربرد دارند و عموماً به‌منظور تأمین ملاحظات معماری استفاده می‌شوند.
برای ساختن ستون‌های فولادی از انواع پروفیل‌ها و ورق‌ها استفاده میشود.
سه گروه ستون ازنظر شکل ظاهری
عموماً ستون‌ها ازلحاظ شکل ظاهری به سه گروه تقسیم می‌شوند:
- _ نیمرخ‌ها نورد شده.
- _ مقاطع IPE
- _ IPB و سایر مقاطعی که در کارخانه ساخته می‌شوند.
بهترین پروفیل نوردشده برای ستون، تیرآهن بال‌پهن (IPB) یا قوطی مربع شکل است t زیرا ازنظر مقاومت بهتر از مقاطع دیگر عمل می‌کنند. علاوه بر اين در اكثر شرايط اجرايی، اتصال تیرها به‌راحتی روی آن‌ها انجام میشود.
ستون‌های ساخته‌شده از پوشش ورقهای
درگذشته طراحان وقتی ستون‌های سنگین طراحی می‌گردند مقاطع بال‌پهن را به‌وسیله ورقهای پوششی که توسط پرچ به آن متصل می‌شدند را تقویت می‌کردند. در سال‌های اخیر پس از متداول شدن جوش همین عمل را به‌وسیله جوشکاری انجام می‌دهند.
اشکال این روش آن است که چون ورق پوششی فقط در دو لبه کناری به ستون جوش داده می، در مقابل نیروی کششی حاصله از بال تیر از خود ضعف نشان داده و به‌طرف خارج خم برمی‌دارد. بهترین نوع طراحی در این موارد استفاده از ستون‌های ساخته‌شده از ورق هست.
این ستون‌ها بدون هیچ جوشکاری اضافه، مستقیم‌ترین راه برای ساختن ستون می‌باشند و برای انتقال نیروی کششی بال تیر به ستون هیچ‌گونه اشکالی ایجاد نمی‌کنند. مقاطع صلیبی و مقاطع جعبه‌ای ازجمله ستون‌های ساخته‌شده از ورق می‌باشند.
کلیات مراحل ترسیم پلان تیرریزی
انواع مختلف پوشش سقف در سازه‌های فولادی:
- _ سقف طاق ضربی
- _ سقف تیرچه و بلوک
- _ سقف کامپوزیت
در پلان تیرریزی هر طبقه از ساختمان تیرهای اصلی، تیرهای فرعی، تیرهای کناری، تیرهای دستگاه پله، بادبندها و نوع پوشش سقف‌ها و در صورت نیاز برای نشان دادن نعل‌درگاه درها و پنجره‌ها پلان جدا ترسیم میشود که به آن پلان تیپ بندی در و پنجره می‌گویند.
۱۰ مرحله ترسیم پلان
- _ خطوط آکس‌بندی و موقعیت ستون‌ها را با خطوط کم‌رنگ ترسیم و در ساختمان‌های اسکلت فلزی که عموماً دیوارها باربر نیستند در صورت وجود دیوار باربر باید همه آن‌ها را در پلان نشان دهیم.
- _ تیرهای اصلی امکان دارد تک یا جفت باشند که این تیرها به‌صورت سراسر از کنار ستون رد شوند و مستقیم به بدنه ستون متصل شوند و با خط و نقطه کم‌رنگ تیرهای اصلی ستون را ترسیم می‌کنیم. (تیرهای اصلی اکثر به بال پروفیل‌های ستون وصل می‌شوند.)
- _ تعداد و نحوه قرارگیری تیرهای فرعی سقف بستگی به پوشش سقف دارد. در سقف‌های طاق ضربی هر نوع از دهانه‌های موجود در سقف با تیرهای فرعی که مشخصات آن را مهندس سازه مشخص کرده به فاصله ۸۰ تا ۱۰۰ ترسیم می‌کنیم؛ و سقف‌های تیرچه و بلوک فقط جهت استقرار تیرچه‌های بتنی معین میشود که اکثر عمود بر امتداد تیرهای اصلی بوده و اما در سقف‌های کامپوزیت این گونه نیست.
- _ تیرهای شمشیری (بازوی) پله‌ها و پاگردها و تیرهای اطراف حیاط‌خلوت‌ها را ترسیم می‌کنیم.
-
رسم پلان بادبند ساختمان
- _ تیرهای لبه‌ی کنسول‌های سقف و کناره‌های ساختمان و دستک‌ها را در صورت نیاز در پلان ترسیم می‌کنیم؛ و خوب‌تر است برای بادبندها پلانی جدا رسم شود و درصورتی‌که جدا رسم نشد با خط و نقطه نازک در پلان مشخص شوند.
- _ ترسیمات را کنترل می کنیم سپس با توجه به مقیاس نقشه، ستون‌ها را با خطوط پررنگ باضخامت ۶/۰ یا ۸/۰ و تیرهای اصلی با خط نقطه به ضخامت ۴/۰ یا۶/۰ و تیرهای فرعی را با خط نقطه ۳/۰ و ۴/۰، دیوارهای باربر را در صورت وجود باضخامت ۲/۰ یا ۳/۰ رسم می‌نماییم.
- _ میل‌گرد‌های مهاری سقف را اضافه و بخش‌هایی از سازه مثل پله‌ها و اتصالات که احتیاج به جزئیات بیشتری دارند را متمایز می‌کنیم.
- _ شماره اندازه آکس‌های ستون و اندازه‌ی طول کنسول‌ها، ابعاد داکت‌ها و فاصله تیرهای b و غیره را می‌نویسیم و سطوح خالی داکت‌ها و حیاط خلوت‌ها را با دو تا خط به‌صورت ضربدری مشخص می‌کنیم.
- _ بر اساس مشخصات تیر آن‌ها را تقسیم‌بندی کرده و مشخصات آن را پوزیسیون بندی کرده و در نقشه اضافه می‌کنیم و برای معرفی تیرها و خرپاهای نقشه ترسیم میشود.
- _ جدول تیرآهن مصرفی سقف با توجه به پوزیسیون بندی در کنار نقشه قرار گیرد.
مهم‌ترین و پیچیده‌ترین سازه فلزی (پله‌ها)
پله‌ها انواع مختلفی دارند ولی اصول سازه آن‌ها مشابه است، قبل از رسم سازه پله به جزئیات آن توجه و بعد ارتفاع تمام‌شده‌ی کف طبقات و پاگردها، تعداد پله‌های هم بازو، محل قرارگیری آن‌ها، طول، عرض و پهنای هر پله مصالح موردنظر و مناسب را بررسی کنید.
آرماتوربندی طبق نقشه‌های محاسباتی
پس از اجرای بتن مگر بر روی سطح بتن باید آرماتوربندی اجرا شود که اول با توجه به نیاز ساختمان موردنظر میلگرد خریداری میشود و با نقشه‌کش آرماتوربندی ساختمان صحبت کنید که بر اساس نقشه، دتایل‌ها فاصله و نوع میلگرد را بررسی و اجرا شود.
آرماتوربندی یکی از حساس‌ترین قسمت‌های ساخت سازه‌های بتنی بوده که بر استحکام سازه بسیار مؤثر است و باید طبق نقشه اجرایی در محل فونداسیون قرار داده شوند و فاصله آن‌ها از بتن مگر حدود ۴ سانتی‌متر است؛ که بر روی نقشه‌های اجرایی فاصله میلگردها را با علامت phi نشان داده میشود.
فاصله استاندارد میلگرد در آرماتوربندی
به‌صورت کلی رعایت فاصله بین میلگردها در آرماتوربندی به افزایش عمق و مقاومت ساختمان در مقابل زلزله کمک بسیاری می‌کند. باید در نظر داشته باشیم که فاصله استاندارد بین میلگردها حداقل ۵/۲ سانتی‌متر است؛ که به‌موجب این فاصله پوشش بتنی روی میلگردها از ضخامت مناسبی برخوردار میشود.
این‌گونه پیوستگی مناسبی بین میلگرد و بتن ایجاد خواهد شد که از خوردگی میلگرد محافظت می‌کند. باید توجه شود در زمان اجرا، میلگردها زنگ‌زده یا آغشته به روغن نباشند.
قطر و انواع مختلف برخی از میلگردها
اسم قطری میلگردها از ۸ تا ۳۲ است که ترتیب آن‌ها در مقابل ذکر شده: ۸، ۱۰، ۱۲، ۱۴، ۱۶، ۱۸، ۲۰، ۲۲، ۲۵، ۲۸، ۳۲ .
| ردیف | انواع میلگردها | قطر |
| ۱ | آج دار A2 -340 | ۸ تا ۱۶ میلی‌متر |
| ۲ | آج دار A2 -350 | ۸ تا ۱۶ میلی‌متر |
| ۳ | آج دار A3-400 | ۸ تا ۳۲ میلی‌متر |
| ۴ | آج دار A3-420 | ۸ تا ۳۲ میلی‌متر |
| ۵ | آج دار A4-500 | ۸ تا ۳۲ میلی‌متر شاخه‌ای |
| ۶ | آج دار A4-520 | ۸ تا ۳۲ میلی‌متر شاخه‌ای |
کاربرد و انواع فونداسیون در ساخت‌وساز
۱. فونداسیونهای سطحی:
- _ فونداسیون مرکب
- _ فونداسیون منفرد یا مجزا
- _ فونداسیون گسترده
- _ فونداسیون دیواری، نواری یا پهن
۲. فونداسیونهای عمیق:
- _ فونداسیونهای حفاری یا کیسون
- _ فونداسیون شمعی
مراحل اجرای فونداسیون در سازه اسکلت فلزی
- _ در اجرای فونداسیون سازه اسکلت فلزی در هر بخش باید با دقت زیاد صورت گیرد. به این دلیل تمامی سنگینی ساختمان بر روی فونداسیون تقسیم میشود.
- _ اگر فونداسیون سازه اسکلت فلزی بدون درنظرگرفتن معیارهای سلامت، ساختمان اجرا شود با مشکلات فنی بسیاری درگیر خواهد شد و برای ساکنین آن ساختمان خطرات زیادی دارد.
- _ قبل از اقدام به اجرای فونداسیون باید زمین و خاک آن منطقه موردبررسی قرار بگیرد و از استحکام و مقاومت زمین برای اجرای فونداسیون مطمئن شود. تراز فونداسیون در یک کد ارتفاعی بسیار اهمیت دارد.
- _ فونداسیون در کل قسمتی از یک سازه است که غالباً زیرتراز سطح زمین (Foundation) شالوده یا فونداسیون قرار میگیرد و نیروهای ناشی از سازه را به پی (خاک یا بستر سنگی) انتقال می‌دهد.
انواع مختلف پی‌ها بر اساس کاربرد
- _ پی منفرد
- _ پی نواری
- _ پی گسترده
- _ شمع‌ها
قالب‌بندی سازه اسکلت فولادی
پس از آرماتوربندی، قالب‌بندی فونداسیون که یکی از مراحل اجرای فونداسیون با سازه اسکلت فلزی است شروع میشود؛ و با تخته‌هایی که برای اجرای قالب‌بندی مورداستفاده قرار میگیرند باید بدون عیب، تخت و بدون گره باشند و از سویی به گونه ای کار گذاشته شوند که خروج آب اضافه از زیر یا اطراف آن‌ها امکان‌پذیر باشد.
تختهها باید بتوانند استانداردهای خواسته‌شده را پاسخ دهند. به‌طور مثال تختهها باید بتوانند قالب بتن را همان‌طور که هست حفظ کنند و از آن در برابر صدمات و لرزش‌ها محافظت کنند. تخته‌های قالب‌بندی باید بتوانند از قالب بتن در برابر سرما و گرما محافظت کرده و بعد از خشک شدن بدون آسیب رساندن به بتن از آن جدا شوند.
توضیح کوتاه از اجرای بتن‌ریزی
بتن‌ریزی تقریباً آخرین مرحله از مراحل اجرای فونداسیون اسکلت فلزی است. اجرای بتن باید به‌صورت هماهنگ و هم‌زمان انجام شود. تمام قسمت‌های آرماتور و فونداسیون باید به‌خوبی توسط بتن پوشش داده شوند. نکته‌ای که باید به آن توجه شود این است که قبل از عملیات پاشش، بتن باید در تراک میکسر چندین بار میکس و مخلوط شود. همچنین بتن بعد از میکس شدن نباید از فاصله زیاد پاشیده شود زیرا احتمال جدا شدن ذرات و خراب شدن بتن وجود دارد. به همین دلیل می‌بایست بتن توسط ناودانی‌های مخصوصی به نام شوت در محل موردنظر ریخته شود.
مزایای اسکلت فلزی ساختمان
- _ اسکلت فلزی به نسبت اسکلت بتنی وزن کمتری دارد، درنتیجه وزن کلی ساختمان کمتر میشود.
- _ خواص ارتجاعی فولاد با تقریب بسیار خوبی مصداق عملی دارد. فولاد در واقعیت و خارج از شرایط آزمایشگاهی تا تنش‌های بزرگی از قانون هوک پیروی می‌کند.
- _ مقاومت قطعات فلزی زیاد بوده و نسبت مقاومت به وزن آن از مصالح بتنی بیشتر است؛ به همین علت اسکلت فلزی در دهانه‌های بزرگ سوله‌ها و ساختمان‌های مرتفع و همچنین ساختمان‌هایی که در زمین‌های سست اجرا می‌شوند، کاربرد گسترده‌ای دارد.
- _ اسکلت فلزی برای سازه‌های طویل بسیار مناسب است.
- _ ازآنجاکه فلز در کارخانه‌های بزرگ و تحت نظارت دقیق تهیه میشود، می‌توان به یکنواخت بودن خواص آن اطمینان کرد.
- _ دوام فولاد بسیار خوب است. اگر از ساختمان‌هایی که اسکلت فولادی دارند به‌صورت مناسب نگهداری شود، برای مدت طولانی قابل بهره‌برداری خواهند بود.
- _ از خواص مثبت مصالح فلزی قابلیت شکل‌پذیری بالای آن‌هاست. این ویژگی باعث میشود مصالح فلزی تمرکز تنش را که درواقع علت شروع خرابی است و همچنین نیروی دینامیکی و ضربه‌ای را تحمل کنند.
- _ قطعات فلزی با توجه به موادی که آن‌ها را تشکیل می‌دهند، پیوسته و همگن هستند.
- _ ساختمان با اسکلت فلزی در برابر انفجار مقاومت بهتری دارد. نیروی تخریبی حاصل از انفجار، سطوح حائل را از اسکلت جدا می‌کند و انرژی مخرب آشکار میشود؛ ولی ساختمان کلاً ویران نخواهد شد.
قابلیت مقاومت سازی اسکلت فلزی
سازه اسکلت فلزی قابلیت تقویت و امکان مقاوم‌سازی دارد. اگر به هر علتی مانند محاسبات اشتباه، تغییر مقررات و ضوابط، اجرای نادرست و غیره اسکلت از مقاومت مطلوب برخوردار نباشد؛ می‌توان با جوش، پرچ یا پیچ کردن قطعات جدید آن را تقویت یا قسمت‌هایی به آن اضافه کرد.
شرایط ساخت و اجرای اسکلت فلزی ساده است، یعنی سرعت نصب قطعات فلزی نسبت به اجرای قطعات بتنی سریع‌تر بوده و مدت‌زمان کمتری طول می‌کشد. ازآنجاکه قطعات فلزی از کارخانه تهیه می‌شوند، پرت مصالح در آن نسبت به اسکلت بتنی کمتر است. در دو ساختمان یکسان ازنظر ارتفاع و ابعاد، ستون و تیرهای ساختمان‌های فلزی کوچک‌تر و کم‌حجم‌تر از ساختمان‌های بتنی بوده، به همین علت سطح اشغال یا فضای مرده در ساختمان‌های بتنی بیشتر از ساختمان فلزی است.
معایب سازه اسکلت فلزی
معایب اسکلت فلزی شاید لیست کوتاه‌تری نسبت به مزایای آن داشته باشد اما هنگام طراحی ساختمان و انتخاب اسکلت‌بندی مناسب آن باید به این معایب نیز توجه کرد:
- _ ضعف در دمای زیاد هنگام آتش‌سوزی: مقاومت ساختمان با اسکلت فلزی با افزایش دما نقصان خواهد یافت. اگر دمای اسکلت فلزی به ۵۰۰ تا ۶۰۰ درجه سانتی‌گراد برسد، تعادل و ایستایی ساختمان به خطر می‌افتد.
- _ خوردگی و فساد فلز در مقابل عوامل خارجی و جوی: قطعات مصرفی در ساختمان فلزی در مقابل عوامل جوی خورده شده و از ابعاد و مقاومت آن کاسته میشود؛ به همین علت مخارج نگهداری و محافظت این سازه‌ها بیشتر از سازه‌های بتنی است.
- _ تمایل قطعات تحت‌فشار به کمانش
- با توجه به اینکه تعداد قطعات فلزی مصرف‌شده زیاد و ابعاد آن‌ها معمولاً کوچک است، تمایل به کمانش در این قطعات یک نقطه‌ضعف به‌حساب می‌آید.
- _ جوش نامناسب: اتصال قطعات فلزی به‌وسیلۀ جوش با توجه به این موارد ممکن است نامناسب و ناکارآمد باشد. مهارت نداشتن جوش‌کاران، استفاده از ماشین‌آلات قدیمی، کنترل نشدن دقیق توسط مهندسان ناظر، گران بودن هزینۀ آزمایش جوش و غیره.
- _ هزینه اولیه بالا: در ساختمان‌های فلزی بخش زیادی از هزینه ساخت را باید همان ابتدای کار و جهت خرید قطعات فلزی پرداخت کرد. در سال‌های اخیر با توجه به بالا رفتن مداوم قیمت این مصالح و پایین آمدن قدرت خرید سازنده یا مجری طرح، استقبال از ساختمان با اسکلت فلزی در ایران با کاهش مواجه شده است.
- _ قطعات مصرفی در ساختمان‌های فلزی: خوردگی و فساد و زنگ‌زدگی فلزات در برابر عوامل خارجی و جوی سبب ایجاد هزینه‌های ناشی از تعمیرات می‌گردد.
- تمایل قطعات فشاری به کمانش: با توجه به اینکه قطعات فلزی زیاد و ابعاد مصرفی معمولاً کوچک است، تمایل به کمانش در این قطعات یک نقطه‌ضعف به‌حساب می آید.
روش‌های مرسوم اتصالات در سازه‌های فلزی
- _ اتصالات سازه‌های فلزی پیچ و مهره‌ای.
- _ اتصالات جوشی.
- _ اتصالات پرچی.
وجود دو روش عمومی برای نصب صفحه‌ستون بر روی شالوده:
- _ روش سنتی.
- _ روش صنعتی.
اجرای بیس پلیت (BasePlate) یا صفحه زیرستونی
بیس پلیت صفحه‌ای است که در زیرستون قرارگرفته میشود و وظیفه آن تقسیم بار ستون بر فونداسیون است. صفحه بیس پلیت دارای سوراخ‌هایی در ۴ گوشه صفحه برای اتصال به آرماتور و یک سوراخ در مرکز برای خروج هوای اضافه به هنگام هواگیری است.
صفحات بیس پلیت باید دقیق درجاهای خود جای گذاری شوند و زیر آن‌ها با بتن شل پرشده و سپس با محکم کردن پیچ‌ها هواگیری شوند. زیر صفحات نباید هوایی باقی بماند زیرا باعث ایجاد نشست در زمین میشود.
صفحات فولادی پایدار بیس پلیت (صفحه‌ستون)
صفحات محکمی زیرستون قرار میگیرند که صفحه‌ستون نام دارند و این صفحات را به ستون جوش می‌زنند و با چهار عدد بولت، فونداسیون و ستون را به هم متصل می‌کند. جنس، ابعاد، ضخامت این صفحات توسط مهندسین سازه مشخص‌شده و در نقشه‌های فونداسیون نمایش داده که به شکل مربع یا مستطیل هستند و با علائم اختصاری BASEPLAT=B نشان داده میشود. یک ساختمان ممکن است چندین تیپ بیس‌پلیت داشته باشد و هر تیپ با این حروف B1-B2-B3 در نقشه معرفی و ارائه می‌شوند.
اجرای صفحه کف ستونی یا بیس پلیت چگونه است؟
نحوه اتصال ستون‌ها به فونداسیون در اسکلت‌های فلزی تفاوت‌های عمده‌ای با اسکلت‌های بتنی دارد و به‌جای استفاده از میلگرد از صفحاتی استفاده میشود که به آن‌ها صفحه کف ستونی یا به عبارتی بیس پلیت (baseplate) می‌گویند.
هدف اصلی این است که تمامی بارهای موجود در ستون بتوانند با اطمینان کافی به پی منتقل شوند و همچنین باعث کاهش تنش وارده به فونداسیون نیز میشود. این صفحه‌ها درواقع واسطه‌ای برای اتصال هر ستون به فونداسیون است.
اتصال ستون به بیس پلیت در کارخانه
ورق و بیس پلیت به‌وسیله جوش نفوذی کاملاً به یکدیگر متصل و به همراه ستون به همراه کف ستونِ با جوش به آن متصل شده، از کارخانه به سایت (کارگاه) حمل شده و سپس در هنگام بتن‌ریزی فونداسیون، میلگرد (بولت) هایی در محل کف ستون‌ها کار گذاشته و بتن‌ریزی می‌شوند، درنهایت مجموعه ستون و صفحه‌ستون به آن‌ها اتصال داده‌شده است.
اتصال ستون به بیس پلیت در محل کارگاه: قبل از بتن‌ریزی فونداسیون، بیس پلیت همراه با بولت‌ها (حداقل چهار میل مهار به قطر ۲۰ میلی‌متر در چهارگوشه ورق) در جای خود ثابت و بعد بتن‌ریزی انجام می شود. سپس ستون استوارشده و با جوش به صفحه‌ستون متصلشده است.
نکته: هنگام نصب کف ستون، به‌عنوان صفحه تقسیم فشار، این است که انتهای ستون سنگ خورده و صاف باشد تا تمام نقاط مقطع ستون بر روی صفحه‌ستون بنشیند و عمل انتقال نیرو به‌درستی انجام پذیرد.
بولت چیست و چه کاربردی در سازه دارد؟
انکر به معنای مهار، بستن و چفت کردن به‌صورت محکم است. انکر بولت یا رول بولت ابزاری هستند برای فيکس نمودن و در نصب ماشين‌ها و ابزارهای صنعتی داخل فونداسيون کاربرد دارند، همچنین در پروژه‌های اجرایی به‌منظور نصب صفحه‌های فلزی با ابعاد و ضخامت‌های متفاوت بر اساس نقشه مورداستفاده قرار میگیرند. نصب این صفحات فلزی بر روی بتن یا دیگر مصالح بنایی به‌منظور انجام عملیات جوشکاری بر روی صفحه و افزودن قطعه جدید بر روی صفحه نصب‌شده می‌باشد.
دسته‌بندی انواع مختلف برخی از بولت‌ها با کاربردهای متفاوت
- _ آی بولت
- _ رول بولت
- _ یو بولت
- _ انکر بولت
- _ جی بولت
- _ هنکر بولت
- _ استاد بولت
نقد و بررسی تیرآهن‌های اصلی و فرعی در ساختمان
- _ تیرهای اصلی (شاه‌تیر): تیرها بخش اصلی افقی یک سازه فولادی هستند؛ که آن‌ها از ستون به ستون دیگر و اکثراً در بالای ستون‌ها به یکدیگر اتصال داده می‌شوند و بار طبقات را حمل می‌کنند.
- _ تیرهای فرعی (میانی): این تیرک‌ها هم اکثراً برای حمل بارهای طبقه مورداستفاده قرار میگیرند و این بارها را به‌عنوان بارهای عمودی انتقال می‌دهد و همچنین برای انتقال بارهای سقف به تیرهای اصلی.
نمونه‌هایی از اتصالات تیرها به ستون:
- _ نبشی جان
- _ نبشی نشیمن
- _ نبشی نشیمن تقویت‌شده
- _ اتصال فلنجی
- _ اتصال با ورق
تعریف کوتاه و کاربرد تیرآهن لانه‌زنبوری
دلیل انتخاب اسم این نوع از تیرآهن به دلیل شکلی است که بعد از عملیاتی که بر روی آن صورت میگیرد، شکل لانه‌زنبوری پیدا می‌کند. این حفره‌هایی که بر روی تیرآهن طراحی می‌شوند توخالی و به شکل شش‌ضلعی هستند به همین دلیل به تیرآهن‌های لانه‌زنبوری معروف است.
تیرآهن لانه‌زنبوری در سقف‌های تیرچه و بلوک کاربرد بسیار زیادی دارد. در صورت استفاده از تیرآهن لانه‌زنبوری جدا از اینکه وزن مصالح کم میشود با سبک بودن تیرها هزینه مناسب‌تری نیز دارند.
۱۰ مورد بادبند (مهاربند) در سازه فولادی
- _ بادبند مورب منفرد
- _ بادبند ضربدری
- _ بادبند وی شکل (V)
- _ بادبند کا شکل (K)
- _ بادبند برون‌محور
- _ بادبند هشتی
- _ بادبند کا شکل برون‌محور
- _ بادبند مورب
- _ بادبند قطری
- _ بادبند واگرا و همگرا
شمشیری پله چگونه اجرا میشود؟
پله برای جابه‌جا شدن افراد توی طبقات کاربرد دارد. اول سطح شیبی را در نظر میگیرند و بعد با نازک‌کاری پله را اجرا می‌کنند. این سطح شیب‌دار در سازه‌های اسکلت فلزی یک دال بتنی است که بر روی تیرآهن‌های شمشیری اجرا میشود؛ و با توجه به طراحی و نقشه هر بازو راه‌پله حداقل دو تیرآهن شمشیری دارد و ممکن است بیشتر نیز استفاده شود. شکل شمشیری‌ها با علامت Z دیده میشود.
اجزای تشکیل‌دهنده‌ی پله ساختمان
- _ پاگرد
- _ بازو پله
- _ تراز طبقه
- – تراز نیم‌طبقه
- _ کف پله
- _ ارتفاع پله
- _ پیشانی پله
- _ عرض پله
- _ چشم پله
- _ دست‌انداز پله
- _ خط شیب پل
برای طراحی داخلی، طراحی نقشه و طراحی نما ساختمان می توانید سفارش خود را به صورت آنلاین در سایت ما ثبت کنید!!
