زمانی که یک معمار طراحی نمای ساختمان را انجام میدهد، عناصر زیادی را در نظر میگیرد. ورودی به چه شکل خواهد بود؟ استفاده از چه نوع مصالحی در نما مناسب است؟ همچنین باید محل قرارگیری و نسبت پنجرهها مشخص شود.
در طول تاریخ، سبکهای معماری تغییر کردهاند و امروزه نیز تغییر میکنند. معماران دورههای مختلف سبکهای بسیار متفاوتی از نماها را ترجیح دادهاند.
عناصر طراحی در نمای ساختمان
نما دیوار بیرونی ساختمان است و معمولاً شامل عناصر طراحی مانند قراردادن عمدی پنجرهها یا دربها میشود. این عناصر بسته به سبک معماری دارای نظم خاصی هستند. درحالیکه کلمه “نما” میتواند به معنای هر دیوار خارجی ساختمان با یک عنصر طراحی باشد که اغلب به دیوار جلویی با ورودی اشاره دارد. غالباً، نمای جلویی نسبت به بقیه سازه دارای معماری پیچیدهتری یا خاصی است.
چرا نمای ساختمان مهم است؟
نمای ساختمان مهم است، زیرا فرصتی برای تأکید بر طراحی می باشد. علاوه بر زیباییشناسی، نمای ساختمان نقش مهمی در بهرهوری انرژی و همچنین ارتباط طراحی بیرونی ساختمان با طراحی داخلی دارد.
تأثیرات مهم در طراحی نما
عواملی که در طراحی نما بسیار مهم و تأثیرگذار هستند عبارتاند از:
- طراحی پلان
- تعداد طبقات و حجم ساختمان
- جهت نما (شمالی یا جنوبی، شرقی یا غربی)
- اقلیم
- جنس و متریال مصالح
- بهصرفه بودن مواد و مصالح
۱. طراحی پلان، اولین گام تأثیرگذار در نما
پلان باید بهخوبی طراحی شود. معمولاً در طراحی پلان از خطوط شکسته استفاده میکنند. این خطوط شکسته را میتوان با ایجاد بالکن، تراس، ستونها، پیشآمدگی و شکست در دیوارها انجام داد. البته پلان باید بر اساس موقعیت مکانی ساختمان (شمالی یا جنوبی، شرقی یا غربی) طراحی شود.
برخی از معماران طراحی نما را بهصورت قرینه انجام میدهند، اما ضرورتی در قرینه بودن نما وجود ندارد. این نکته سلیقه ای میباشد.
اگر نما قرینه باشد بالاجبار بهصورت نمای رومی و کلاسیک طرحی میشود، که از گذشته تاکنون رایج بوده است.
۲. تعداد طبقات و حجم ساختمان
یکی از عواملی که باید در طراحی نما به آن توجه شود تعداد طبقات و حجم ساختمان است. اضافهکردن و یا حذف بخشهایی از حجم ساختمان در طبقات در طراحی نما بسیار تأثیرگذار است. با کوتاهکردن یا بلندکردن ارتفاع میتوان نمای جالبی طراحی کرد.
۳. جهت نما، تأثیرگذارترین عامل در طراحی نما
یکی از عواملی که در طراحی نما باید در نظر گرفته شود، جهت بنا یا جهت نما است که از مهمترین عوامل طراحی نما محسوب میشود، (اینکه نمای ما شمالی باشد یا جنوبی، شرقی یا غربی و یا اینکه در معرض آفتاب یا سایه قرار بگیرد از نکاتی مهمی است که باید قبل از طراحی در نظر گرفته شود).
همچنین باید باتوجهبه شمالی یا جنوبی بودن ساختمان نورگیر بودن آن را نیز باید در نظر گرفت.
۴. طراحی نما باتوجهبه اقلیم، جنس و متریال مصالح
باتوجهبه انواع آبوهوا در هر منطقه نمای ساختمانها طراحی میشوند. بدین معنا که هر نمایی باتوجهبه اقلیم خودش باید طراحی شود و همچنین جنس و متریال مصالح باید بر اساس اقلیم انتخاب گردد.
در مناطق سرد و کوهستانی برای ساختمانها نمیتوان نمای آجری اجرا کرد. در این مناطق بارش برف زیاد است. برفی که روی آجرها میماند و یخ میزند موجب ترکیدن آجر میشود. درنتیجه بهترین نما برای این مناطق نمای سنگ است، زیرا در برابر یخزدگی و سرما بسیار مقاوم میباشد.
در مناطق گرم و خشک ساختمانهایی که جنوبی هستند، به دلیل تابش آفتاب از سرمای شدید زمستان نمای آن ها در امان است، زیرا در این مناطق رطوبت کم و سرما زیاد میباشد. لازم به ذکر است که بهترین مصالح در طراحی نمای ساختمانهای این مناطق مصالحی میباشد که دارای مقاومت بسیار بالا هستند. همچنین رنگ آنها نباید تیره باشد که باعث جذب نور گردد؛ بنابراین میتوان گفت مناسبترین نما برای این مناطق نمای آجری است.
در مناطق گرم و مرطوب از آنجا که گرما و رطوبت بسیار زیاد بوده، فصل تابستان گرم و شرجی و زمستان معتدل است، بهترین راه برای طراحی نما استفاده از پنجرههای آلومینیومی، استفاده از مصالح باکیفیت، مقاوم و بادوام و همچنین ایجاد ایوان در اطراف ساختمان میباشد.
در اقلیم معتدل و مرطوب بارش باران زیاد، در نتیجه رطوبت در این مناطق زیاد است؛ بنابراین استفاده از پنجره و مصالحی که تبخیر بیشتری دارند و رطوبت کمتری جذب میکنند، میتواند بهترین گزینه برای طراحی نمای ساختمانها در اینگونه مناطق باشد.
۵. مقایسهی نماهای آجری، سنگی، سیمانی به لحاظ هزینه و کیفیت
نماهای آجری از نظر قیمت نسبت به سایر نماها مقرونبهصرفهتر هستند؛ اما نمیتوان در هر اقلیمی از آنها استفاده نمود بهخصوص در اقلیم سرد و کوهستانی چرا که در آن مناطق دوام زیادی ندارند و بالعکس در مناطق گرم و خشک مقاومت بسیاری دارد.
نماهای سنگی مقرونبهصرفه نیستند و هزینه و قیمت بالایی دارند و همچنین در معرض نور آفتاب کمرنگ میشوند؛ پس بهتراست در اقلیم گرم و خشک از آنها استفاده نشود. همچنین احتمال جرم گرفتنشان بسیار زیاد است؛ اما یکی از مقاومترین و زیباترین نماها هستند.
نماهای سیمانی اگر بهخوبی و دقت زیاد اجرا نشوند، ممکن است زیبایی خاصی جلوه ندهد. اما یکی از مقاومترین متریالهایی است که میتواند ایمنی ساختمان را بالا ببرد.
چگونه میتوان نما را طراحی کرد؟
۱. طراحی پلان و حجم ساختمان:
برای داشتن نمایی زیبا، ابتدا باید پلان طراحی شود. در جهتهایی که نما وجود دارد (شمالی یا جنوبی، شرقی یا غربی) پلان باید با ایجاد یک سری شکستها، همچنین ایجاد تراس، بالکن و … حجم ساختمان را نمایش دهد.
۲. خلاقیت و اسکیس زدن:
اصل مهم طراحی نما اسکیس زدن است. با طراحی اسکیس از نما حدود ۷۰ درصد نما طراحی میشود و ۳۰ درصد دیگر نیز مربوط به متریال، آبجکت و رندر میشود. از طریق اسکیس در برنامه تری دی مکس و رویت میتوان نما را مدلسازی کرده و به آن متریال و آبجکت داده و در نهایت از آن رندر گرفت.
برای طراحی نما ابتدا با خلاقیت و ایدههای ناب بر اساس پلان ساختمان باید شروع به اسکیس زدن کرد (اسکیس به معنای طراحی با دستآزاد میباشد). شخصی که قرار است طراحی نما را انجام دهد باید در اسکیس زدن خیلی حرفهای باشد، چرا که باید قبل از پیادهسازی طراحی ابتدا حتماً اسکیس زده باشد تا بتواند بهترین نما را اجرا کند.
۳. ایجاد بازشوها و قوانین طراحی آنها:
منظور از بازشوها، دربها و پنجرههای ساختمان است. اشکال و اندازههای پنجرهها و دربها در طراحی نما بسیار مهم میباشد.
استفاده از پنجرههای عریض یا تعداد زیادی پنجره در برخی از نماها مانند ساختمانهای آجری امکانپذیر نیست. اما در برخی از ساختمانها این امر محدود نمیباشد.
تمامی قوانین بازشوها و محدودیتهای آن در ساختمانهای آجری عبارتاند از:
- مجموع طول بازشوها نباید از یکدوم طول دیوار بیشتر باشد.
- فاصله اولین بازشو از ابتدای طول دیوار نباید از cm75 یا از دو سوم ارتفاع بازشو کمتر باشد.
- مجموع سطح بازشو نباید از یکسوم سطح آن دیوار بیشتر باشد.
- تمام ابعاد بازشو نباید از ۲/۵m بیشتر باشد.
- نباید فاصله افقی دو بازشو از دو سوم ارتفاع کوچکترین بازشو مجاور خود و از یک ششم مجموع طول آن کمتر باشد.
برای طراحی داخلی، طراحی نقشه و طراحی نما ساختمان می توانید سفارش خود را به صورت آنلاین در سایت ما ثبت کنید!!