ضخامت دیوار در ساختمان‌های مختلف چه مقدار است؟
ضخامت دیوار در سازه‌های مختلف متفاوت است امروزه دیوارهای پیش‌ساخته تولید شدند که کار ساخت‌وساز را بسیار راحت کرده که در این مقاله به دو نمونه از این دیوارها و ابعاد و اندازه دیوار در سازه‌های مختلف می‌پردازیم.
۱. دیوارهای پیش‌ساخته بتنی
این دیوارها امروزه بسیار پرطرفدار و پرکاربرد هستند، چراکه مزایای زیادی دارند. از مزایای این دیوار می‌توان به‌سرعت بالای اجرا و هزینه کم آن‌ها نام برد. این دیوارها را می توان در تعداد زیاد با کمترین زمان پیدا کرد. این دیوارها سبک بوده و در برابر ضربه مقاوم هستند. همچنین به دلیل تنوع در طرح می‌توان آن‌ها را در هر ساختمانی اجرا کرد.
طول این دیوارها متفاوت است و مناسب با نیاز و درخواست مشتری تولید می‌شود. طول بیشتر این دیوارها حدود ۴ متر است. ارتفاع این دیوارها متفاوت و دارای اندازه‌ی ۲.۴۰،۱.۵۰،۱.۲۰ و ۳ متر است. ضخامت این دیوارها بر اساس کاربرد متفاوت است و دارای ابعاد ۱۴ سانتی‌متری برای سوله و ۱۰ سانتی‌متری به‌صورت یک رو نما و ۱۲ سانتی‌متری به‌صورت دو رو نما می‌باشد.
۲. پنل‌های ساندویچی (دیوارهای ساندویچی)
این دیوارها جدید بوده و عایق حرارت هستند، یعنی به‌صورت لایه‌لایه بوده که دولایه داخلی و خارجی از جنس آلومینیوم، آلوزینک و گالوانیزه است که در بین دولایه فوم تزریق می‌شود. از پنل‌های ساندویچی هم در دیوار و هم در سقف استفاده می‌کنند. ابعاد این پنل‌ها به عرض ۱ متر و طول ۱۲ متر می‌باشد. شکل پانل‌ها به‌صورت شیاردار یا موج ریز طراحی می‌شوند و لبه‌ی آن‌ها حالت کشویی دارد که علاوه بر زیبایی خاص باعث افزایش تحمل دیوارها می‌شود.
معرفی ۳ نوع ساختمان در ساختمان‌سازی
ما سه نمونه ساختمان داریم:
- اسکلت فلز
- اسکلت بتن
- اسکلت آجری یا شناژی
۱. ابعاد و اندازه‌های دیوار در سازه اسکلت فلز
در اسکلت فلز تمام دیوارهای پیرامونی بنا آجری بوده و اندازه‌ی آن‌ها ۲۰ سانتی‌متری و تمام دیوارهای داخلی ۱۰ سانتی‌متری هستند. اتاق‌خواب‌ها، سرویس‌های بهداشتی، راه‌پله، آشپزخانه و هر دیواری در این سازه ۱۰ سانتی‌متری است و نیازی نیست شما دیوار را ۲۰ سانتی‌متری در نظر بگیرید. به همین دلیل ساختمان‌های اسکلت فلز و اسکلت بتن حرف اول را می‌زنند، چون به‌راحتی می‌توان طراحی کرد و خیل فضاهای خوبی ایجاد می‌کنند، چون دیوارها عرض کوچک‌تری دارند و به‌راحتی طراحی می‌شوند.
حتی در زمین‌های کوچک هم می‌توان یک ساختمان خیلی خوب طراحی کرد؛ اما اگر در زمین کوچک شما بخواهید اسکلت آجری بسازید بیشتر ظرفیت ساختمانتان را حجم دیوارها می‌گیرند و باعث می‌شود که ساختمان شما خیلی بدترکیب و کوچک طراحی شود اما ساختمان‌های اسکلت فلز و اسکلت بتن این شکلی نیستند و دیوارهای پیرامونی همه ۲۰ سانتی‌متری هستند و دیوارهای داخلی همه ۱۰ سانتی‌متری بوده و دیوارهایی که برای کمد دیواری در نظر می‌گیرید همیشه ۱۰ سانتی‌متری هستند.
کاربرد بادبند در ساختمان اسکلت فلز
برای استحکام ساختمان‌های اسکلت فلز وقتی ساختمان اسکلت فلز بنا شد چه از سمت شمال و چه از سمت جنوب (درب به حیاط یا درب به ساختمان) از بادبند استفاده می‌کنند. بادبند هم باید به‌صورت شطرنجی در دهانه‌های ساختمان‌های اسکلت فلز اجرا شود. در دو طرف ساختمان در طبقات نیز به همین شکل باید اجرا گردد.
پنجره‌هایی که در این دیوارها شما می‌دهید اگر از نمای شرقی یا نمای غربی (فرقی ندارد) نما داشته باشید یا از نمای شمالی یا جنوبی، فرقی نمی‌کند فقط سمتی که شما می‌خواهید در ساختمان اسکلت فلز پنجره طراحی کنید باید همیشه حواستان به این بادبندها باشد تا در ساختمان اسکلت فلز پنجره‌تان باید بین دهانه‌ها اجرا شود.
بهتر است پنجره‌ها داخل بادبند باز نشود و بادبند کامل بسته شود این خیلی بهتر است. اگر بادبند به‌طور کامل بسته شود مقاومت ساختمان بهتر و بیشتر است مگر اینکه شما مجبور باشید داخل بادبند پنجره بزنید. طرف دیگر ساختمان اسکلت فلز برعکس سمت دیگر ساختمان به‌صورت شطرنجی بادبند اجرا می‌گردد. برای سقفی هم که برای ساختمان اسکلت فلز اجرا می‌شود می‌توان انواع سقف‌ها را اجرا کرد.
۲. ویژگی‌های ساختمان اسکلت بتن
ساختمان‌های اسکلت بتن دیوارها پیرامونی ۲۰ سانتی‌متری بوده و دیوارهای داخلی همه ۱۰ سانتی‌متری هستند. اما قدیم می‌آمدند برای مقاومت دیوارهای ساختمان اسکلت بتن از میلگرد استفاده می‌کردند. اگر دو ستون در دو طرف قرار داشت می‌آمدند ستون‌ها را سوراخ می‌کردند بعد میلگرد را داخل ستون قرار می‌دادند و با چسب بتن پر می‌کردند. سر دیگر میلگرد را داخل ستون دیگر قرار داده و می‌چسباندند و زیر و بالای میلگرد را دیوار می‌چیدند و تا ارتفاع یک متریک متر میلگرد را تا زیر سقف قرار می‌دادند.
۳ عدد میلگرد را تا سقف می‌زدند که ۳ متر می‌شد. این‌گونه می‌خواستند دیوارها را مقاوم‌تر کنند، این موضوع به ستون‌ها آسیب می‌رساند چون هنگامی‌که شما بتن ستون را ریختید دیگر حق ندارید ستون را بتراشید و میلگرد ستون لخت شود. اگر میلگرد ستون لخت یا دیده شود دیگر آن ستون هیچ مقاومتی ندارد و هرلحظه ممکن است میلگرد خم شود و از داخل ستون بزند بیرون و کل ساختمان تخریب شود، چون چسبندگی بتن و میلگرد باید به‌خوبی انجام شود و میزان همپوشانی و میزان اورلب، کامل آن را فراگرفته باشد. اگر میلگرد لخت شود مقاومت کم می‌شود.
نقش وال پست در سازه اسکلت بتن
برای حل این مشکل آمدند وال پست را اختراع کردند. بعضی افراد دور ستون‌ها را می‌آمدند تسمه فلزی می‌بستند و آن میلگردها را به تسمه‌ها جوش داده و داخل دیوار قرار می‌دادند، این‌گونه مقاومت دیوارهای ساختمان اسکلت بتن افزایش پیدا می‌کرد. بعد از مدتی می‌خواستند دیوارها خیلی تمیز، منظم، صاف و تراز دربیایند و مقاومت خوبی داشته باشد، چون دیوارهای تیغه‌ای باضخامت ۱۰سانتی‌متر یا ۲۰ سانتی‌متری خیلی مقاومتی ندارند و با کوچک‌ترین ضربه‌ای می‌تواند، فروبریزند. همچنین ممکن است در هنگام چیدن به دلیل ظریف بودن کج شوند یا به‌صورت برآمده یا فرورفته شوند به خاطر همین موضوع آمدند وال پست را اختراع کردند.
وال پست به مقاومت دیوارهای اسکلت بتن خیلی کمک کرد و باعث شد دیوارهای ظریف، صاف و با دقت ترازبالا دربیاید. نحوه کار وال پست به این صورت است که دور ستون‌های را تسمه‌ی فلزی بسته و در ستون مقابل نیز یک تسمه فلزی می‌بندند. بعد دونبشی بافاصله‌ی دقیق در یک ستون و مقابل همان نشبی‌ها دو نبشی روی ستون مقابل قرار می‌دهند. بعد نبشی‌ها را به تسمه‌ای که دور ستون انداختند جوش داده و بعد داخل نبشی‌ها را دیوار می‌چینند.
نقش و مزیت نبشی در ساخت دیوار
این کار سبب می‌شود دیوارها فوق‌العاده صاف و دقیق چیده شوند. هر یک متری که می‌چینند باز یک تسمه بین دیوار رد می‌دهند که واقعاً مقاوم شود. تنها ساختمانی که بازشوهای آن آزاد است ساختمان اسکلت بتن می‌باشد؛ یعنی شما هر متراژی که بخواهید پنجره طراحی کنید و هر چه قدر طول بازشو را بخواهید قرار دهید، می‌توانید.
اگر دقت کنید در ساختمان‌های اسکلت بتن اول ستون را قرار می‌دهند بعد سقف را می‌زنند بعد طبقات دیگر هم به همین صورت یعنی می‌توان یک برج بدون دیوار ساخت. بعد آخرین سقف را که اجرا کردند می‌آیند دیوارها را می‌چینند. از بالا می‌توانند دیوارها را بچینند از پایین هم می‌توانند فرقی نمی‌کند.
نحوه چیدمان دیوار در ساختمان‌های بتنی چندطبقه
بهتر است که ساخت دیوار از طبقه بالا شروع شود چون هنگامی‌که شما دارید طبقه بالا را می‌سازید طبقه پایین هنوز گچ نشده و شما به‌راحتی می‌توانید از این پله‌ها استفاده کنید و کارگران به‌راحتی رفت‌وآمد کنند این‌یک مزیتش اینکه کارگران بتوانند استفاده نمایند و مصالح را به طبقه بالا ببرند.
اگر شما بیاید طبقه پایین را مسدود کنید اثاث ببرید داخل ساختمان دیگر نمی‌شود در داخل ساختمان رفت‌وآمد کرد و باید با بالابر وسایل را جابه‌جا کرد یا برای طبقه اول مزاحمت ایجاد کنید؛ مثلاً در بعضی مواقع که طبقه اول ساخته و گچ شده، کارگران طبقه بالا که دارند بنایی می‌کنند شیر آب را باز گذاشته و آب به طبقه پایین سرازیر شده و کل گچ سقف خیس و خراب می‌شود. پس بهتر است ساخت‌وساز را از طبقه بالا به سمت پایین انجام دهید.
۳. ویژگی‌های ساختمان شناژی طبق قانون نظام‌مهندسی
در ساختمان شناژی یا اجری همه دیوارها ۳۵ سانتی‌متری هستند. طبق قانون نظام‌مهندسی که جدیداً برای ساختمان‌های اجری در نظر گرفته‌شده باید در همه ساختمان از شناژ استفاده کنید. قبلاً ساختمان‌های آجری فقط اجری بودند و شناژ نداشتند. مقاومت فشاری ساختمان‌ها بالابود چون مقاومت فشاری آجر خیلی بالا است و سقفی هم که استفاده می‌شد سقف تیر آهنی بود و در سقف هم از آجر استفاده می‌شد.
معایبی که سقف‌های طاق ضربی داشتند این است که:
- ۱. سقف طاق ضربی خیلی سنگین بود.
- ۲. لرزش این ساختمان خیلی زیاد بود، مثلاً اگر گربه‌ای روی این سقف می‌رفت کل این سقف می‌لرزید چون این تیرآهن‌ها کامل به هم متصل می‌شوند. در انتها روی تیرآهن‌ها به‌صورت ضربدری رد می‌کردند تا میلگردها به هم متصل شوند. جنس میل مهار از آهن بود و لرزش آهن خیلی زیاد است.
- ۳. مقاومت کششی آن‌ها بسیار کم بود چون میلگرد داخل آن‌ها به کار نمی‌رفت.
روند تکاملی اجرای سقف در سازه‌های آجری
در اجرای این سقف تیرآهن‌ها را رو سر دیوار قرار می‌دادند و فاصله‌ی بین تیرآهن‌ها ۹۰ تا ۱۱۰ سانتی‌متر بود و دیگر بیشتر از ۱۱۰ سانتی‌متر نمی‌شد و می‌آمدند داخل این تیرآهن‌ها را با اجر پر می‌کردند و اجر یک خیز خیلی کمی داشت. این خیزی که سقف‌های طاق ضربی داشتند ۱ تا ۲ سانتی‌متر بود. ملاتی هم که برای اجر استفاده می‌شد گچ‌وخاک بود. ملات گچ‌وخاک درست می‌کردند و با این ملات آجرها را به هم می‌چسباندند و سقف را کامل می‌کردند. روی سقف را دوباره می‌آمدند گچ‌وخاک می‌ریختند. یکم بعد روی سقف سیمان ریخته و وقتی‌که بین شان پر شد روی ملات را کاه‌گل می‌کردند.
کم‌کم آمدند به ساختمان‌های آجری میلگرد، شناژ قائم، شناژ افقی و شناژ تحتانی اضافه کردند. شناژ تحتانی همان فونداسیون است. شناژ های قائم بین دیوارهای ۳۵ سانتی‌متری اجرا می‌شد که هر ۵ متر در طول ساختمان به یک شناژ احتیاج داشتید؛ یعنی فاصله بین شناژ ها نباید بیشتر از ۵ متر شود. دو طرف هر بازشو هم یک شناژ نیاز است.
در ساختمان‌های آجری دیوارهای سرویس بهداشتی و کمد دیواری تیغه ۱۰ سانتی‌متری بوده اما بقیه دیوارها ۳۵ سانتی‌متری هستند. سازمان نظام‌مهندسی بعد از اضافه کردن شناژ و میلگرد گفت اگر ارتفاع ساختمان‌ها از کف تا روی سقف بیشتر از ۴ متر شد شما به یک شناژ افقی دیگر بین دیوارها نیاز دارید. وقتی میلگرد به ساختمان‌های آجری اضافه شد مقاومت کششی آن‌ها نیز بالا رفت.
ویژگی‌ها و مشخصات سقف تیرچه‌بلوک
سقف هم در این نوع سازه‌ها از نوع سقف تیرچه‌بلوک است و توی خود تیرچه میلگرد وجود دارد و مقاومت کششی بالا می‌رود. تیرچه‌بلوک سقف‌های سبکی هستند که سروصدا کمتری ایجاد می‌کنند و سقف مقاوم و خوبی است. روی این سقف‌ها کلی میلگرد به کار می‌برند. میلگرد ادکا، میلگردهای حرارتی بوده که هرکدام دارای نقشی هستند. وقتی سقف آتش گرفت این میلگردهای حرارتی ذوب نمی‌شوند و باعث می‌شوند مقاومت کششی سقف زیاد شود و سقف فرونریزد.
رعایت دیوار نسبی در سازه‌های آجری
سازمان نظام‌مهندسی گفته هر ساختمان آجری یا شناژی باید درصدی از دیوار نسبی را رعایت کند تا مقاومت آن ساختمان‌ها بالا رود. دیوار نسبی هم دیوار باروری است که دو طرف آن شناژ قرار دارد و هیچ بازشو ای در آن قرار ندارد. دیوار نسبی، دیوار باربر و بسته‌ای است؛ مثلاً اگر در این دیوار یک پنجره یا دربی قراردادید دیگر دیوار نسبی محسوب نمی‌شود. دیوار نسبی هم باید رعایت شود تا مقاومت ساختمان بالا رود.
مزایای استفاده میلگرد ادکا (اتکا)
میلگرد اتکا بیشتر در سقف‌های تیرچه‌بلوک استفاده می‌شود. در سقف‌های تیرچه‌بلوک محل قرارگیری تیرچه‌ها بر روی بال پایینی تیرآهن‌های فولادی یا آرماتورهای بتنی است که این موضوع سبب می‌شود، تیرچه‌ها فضای لازم برای قرارگیری را نداشته باشند. این موضوع باعث می‌شود در هنگام بتن‌ریزی یا رفت‌وآمد از روی‌هم در بروند و ایجاد مشکل کنند.
بر ای رفع این مشکل از میلگرد ادکا استفاده می‌کنند و آن‌ها باید در بخشی که تیرچه به تیر متصل می‌شود قرار گیرند. اتکا باید در کنار جوش تیرچه به بال تحتانی مورداستفاده قرار گیرد.
از مزایای استفاده از این میلگرد این است که:
- – لرزش ساختمان را کم می‌کند.
- – خیز سقف را کاهش می‌دهد.
- – سبب کاهش نیروی وارده بر میلگردهای کششی اصلی می‌شود.
- – باعث استحکام و ترک نخوردن سقف از محل تیر حمال می‌شود.
- – در حین فروریختن سازه از خراب شدن تمام سازه جلوگیری می‌کند.
برای طراحی داخلی، طراحی نقشه و طراحی نما ساختمان می توانید سفارش خود را به صورت آنلاین در سایت ما ثبت کنید!!
