عوامل موثر در طراحی داخلی یک ساختمان مسکونی
شناخت پروژه، ساختمان و طرح آن برای طراحی داخلی
طراحی داخلی: قبل از اقدام به هر عملی، لازم است که در مورد آن فكر كنيم و جوانب مختلف آن را بسنجیم. این امر به ما کمک می‌کند تا به کاری که درصدد انجامش هستیم، یقین پیدا کنیم و امکان خطای خود را در اجرای آن به حداقل برسانیم. برای شخص طراح هم شایسته است که به این کار بسیار نیکو، عمل نماید و پیش از آن‌که به طراحی بپردازد، در مورد موضوع طراحی خود تفکر نماید. شناخت عوامل مؤثر در طراحی فضاهای داخلی به طراح کمک می‌کند تا با در‌نظر گرفتن کلیه موارد اثرگذار در طراحی، تصمیم‌گیری نماید و به طراحی مبادرت ورزد.
این عوامل را می‌توان در چهار قالب کلی زیر دسته‌بندی کرد:
- استفاده کنندگان
- محیط پیرامون طرح
- امکانات موجود
- بررسی الگوهای معماری فضاهای داخلی
شناخت این عوامل اثرگذار در طراحی، موجب می‌شود که طراح، دقیقا بداند که برای چه کسی؟ چه چیزی؟ در کجا؟ و چگونه؟ می‌خواهد طراحی کند. داشتن پاسخ‌های این چهار سوال اساسی راه‌گشای او در طراحی شده و او را به هدف که همانا طراحی داخلی فضاهای مسکونی برای افرادی خاص است، رهنمون خواهد کرد.
بررسی محیط پیرامون طرح برای طراحی داخلی
از دیگر عوامل مؤثر بر طراحی فضاهای داخلی محیط پیرامون طرح است. در این رابطه مواردی نظیر شرایط آب و هوایی محیط، مناظر موجود در پیرامون بنا و ساختمان همسایگان اطراف خانه می‌توانند مورد توجه و ارزیابی قرار گرفته و با توجه به آن‌ها، برای طرح فضاهای داخلی تصمیم‌گیری شود.
در رابطه با شرایط آب و هوایی با توجه به این که در چه نوع آب و هوایی قرار داریم، مدت و نحوه تابش خورشید، میزان دما، بارندگی و رطوبت، بادهای غالب و مطلوب و نامطلوب منطقه چگونه است و مواردی نظیر این‌ها می‌توان برای جهت‌گیری فضاهای مختلف و چگونگی طرح کلی و جزئیات آن‌ها فکرهایی کرد.
برای مثال در مناطق سرد خوب است که برای بهره‌وری بیشتر از نور خورشید، کشیدگی ساختمان را در جهت شرقی‌غربی در نظر گرفت، و ورودی را به صورتی طراحی کرد که ضمن پاسخگویی به عملکردهایش، به عنوان محفظه عایق هوایی بین درون و بیرون نیز عمل کند؛ و یا اتاق‌هایی را که به نور مستقیم خورشید نیازمند هستند در جبهه جنوب و در معرض تابش خورشید انتخاب کرد، و یا فرم، ابعاد و سایه‌بان پنجره‌ها را با توجه به محل قرارگیری فضای مربوطه آن‌ها (رو به شمال، جنوب، شرق و یا غرب) با دقت و به درستی طراحی نمود.
توجه به مناظر موجود در پیرامون بنا
چگونگی مناظر موجود در پیرامون بنا نیز می‌تواند در میزان و چگونگی ایجاد رابطه درون با بیرون و یا کنترل آن نقش داشته‌باشد. برای مثال منظره‌های طبیعی و آرامش‌بخش بیرون خانه را می‌توان در قالب پنجره‌های زیبا قاب نموده و بر آن‌ها تأکید کرد. در بعضی موارد این استفاده نه تنها از طريق پنجره‌های گشوده شده به مناظر زيباي اطراف فراهم مي‌شود، بلكه با پيش‌بيني ايوان و يا بالكن‌هايي مناسب، امكان دور هم نشستن و تماشاي مطلوب مناظر زيبا در فضايي نيمه‌باز نيز پيش‌بيني مي‌شود.
توجه داشته باشید كه مناظر پيرامون بنا هميشه و در همه شرايط خوشايند و مطلوب نيستند، بلكه در بعضي موارد صحنه‌هايي نظير مغازه‌هاي تعمیر خودروها، انبار پشت ميدان ميوه و تره‌بار و مشابه این موارد مي‌توانند مورد مشاهده خانه باشند. در اين مواقع چشم دوختن به آن‌ها چندان هم لذت‌بخش نیست.
در اين شرايط مي‌توان با تمهيداتي نظير طرح شبكه‌هايي زيبا در مقابل گشودگي‌ها و روزنه‌های بنا و يا چرخاندن ديد از پنجره داخل خانه به سمتی كه مناظر زيباتري دارد، به چاره‌جويي پرداخت. آگاهي از همسايگان بنا و چگونگي ساختمان آن‌ها (کاربری، تعداد طبقات، نوع اشراف آن‌ها به بنا و…) نيز در پيش‌بيني تدابيري براي رفع برخي مشكلات مؤثر است.
براي مثال همسايگي با فضاهاي عمومي پر رفت‌و‌آمد و پر سر‌و‌صدا و همچنين بزرگراه‌هاي پر رفت‌و‌آمد، مي‌تواند مزاحمت‌هايي را براي ساكنين فضاهاي مسكوني به همراه داشته‌باشد. در نظر گرفتن پنجره‌هاي چند جداره و يا پيش‌بيني حفاظ‌هايي در مقابل پنجره‌ها كه براي كنترل سر‌و‌صدا هستند و همچنین استفاده از پوشش‌هاي گياهي و درختان مي‌تواند به عنوان محافظ کنترل صدا (آکوستيك) براي خانه عمل نمايد.
بازدید از محل طرح برای طراحی داخلی
در ادامه مرحله گردآوری اطلاعات، بازدید از محل پروژه بسیار ضروری است. طی بازدید از محل، وضعیت کنونی محل مورد بررسی قرار می‌گیرد. در این مرحله ابتدا باید از وجود نقشه یا موجود نبودن آن مطمئن شد. در صورت وجود نقشه حتی به صورت اولیه، قطعا کار ما آسان‌تر خواهد‌بود و با تهیه آن، پیاده‌سازی نکاتی که در بازدید به دست می‌آوریم، سریع‌تر پیش خواهد‌رفت.
در غیر این صورت و قبل از هر اقدامی ابتدا باید نقشه‌ای از وضع موجود تهیه نمود. حتی ممکن‌است نقشه‌ای وجود داشته‌باشد، اما تغییراتی در طی سال‌های گذشته در بنا ایجاد شده‌باشد که این قسمت‌ها نیز باید برداشت شوند. به این عمل، برداشت یا رولوه می‌گویند.
منابع مورد استفاده در مقاله عوامل موثر در طراحی داخلی یک ساختمان مسکونی
- دفتر برنامه ريزي و تأليف آموزش هاي فنيوحرفه اي و كاردانش، برنامه درسي رشته معماري داخلي، ۱۳۹۳.
- آريانژاد، پرستو، طراحي معماري، تهران، شركت چاپ و نشر كتاب هاي درسي ايران، چاپ سوم، ۱۳۹۴.
- پانرو، جولیوس، زلینگ، مارتین، ترجمه محمد احمدینژاد، ابعاد انسانی و فضاهای داخلی، کتاب مرجع استانداردهای طراحی، تهران، نشر خاک، چاپ دوم، پائیز ۱۳۸۶.
- حاجی قاسمی و دیگران، گنج نامه، فرهنگ آثار معماری اسلامی ایران: خانه های کاشان، تهران، انتشارات دانشگاه شهید بهشتی، ۱۳۷۵.
- حاجی قاسمی و دیگران، گنج نامه، فرهنگ آثار معماری اسلامی ایران: خانه های یزد، تهران، انتشارات دانشگاه شهید بهشتی و انتشارات روزنه
برای طراحی داخلی، طراحی نقشه و طراحی نما ساختمان می توانید سفارش خود را به صورت آنلاین در سایت ما ثبت کنید!!
