انواع ساختمان با توجه به اینکه به معنای کلی به هر چیزی که ساخته میشود گفته میشود، اما در این مطلب منظور ما از ساختمان بناهای ساخته شده با مصالح بنایی مانند آهن، سیمان، گچ، آجر و غیره میباشد.
اصولا ساختمان را از لحاظ مصالح مصرفی و نوع کاربرد آن میتوان به دو دسته تقسیم نمود:
- انواع ساختمان از لحاظ مصالح مصرفی
- انواع ساختمان از لحاظ مصرف
انواع ساختمان از لحاظ مصالح مصرفی
۱. ساختمان های بتنی (سازه بتنی)
ساختمان بتنی ساختمانی است که برای اسکلت اصلی آن از بتن ارمه (سیمان، شن، ماسه و فولاد بصورت میلگرد ساده و یا آجدار) استفاده شدهباشد.
در ساختمانهای بتنی سقفها به وسیله تاوههای (دال) بتنی پوشیده میشود، و یا از سقفهای تیرچه و بلوک و یا سایر سقفهای پیش ساخته استفاده میگردد. برای دیوارهای جداکننده (پارتیشنها)ممکن است از انواع آجر مانند سفال تیغهای، آجر ماشینی سوراخدار، آجر معمولی فشاری و یا تیغه گچی و یا چوب استفاده شده و همچنین ممکن است از دیوارهای بتن آرمه هم استفاده شود که در این صورت نوع دیوارها دیوار برشی سازه می باشد.
در هر حال در این نوع ساختمانها برای شاه تیرها و ستونها از بتن آرمه (بتن مسلح) استفاده میشود.
۲. ساختمان های فلزی (سازه های فلزی)
در این نوع ساختمانها برای ساختن ستونها و پلها از پروفیلهای فولادی استفاده میشود. در ایران معمولا برای ساختن ستونها از تیرآهن های I دوبل و یا بال پهنهای تکی (آهنهای هاش H) استفاده مینمایند. همچنین برای اتصالات از نبشی-تسمه و برای زیر ستونها از صفحه فولادی استفاده میشود و معمولا دو قطعه را بوسیله جوش به همدیگر متصل مینمایند.
سقف این نوع ساختمانها ممکن است تیرآهن و طاق ضربی باشد و یا از انواع سقفهای دیگر از قبیل تیرچه بلوک و غیره استفاده گردد. برای پارتیشنها میتوان مانند ساختمانهای بتنی از انواع آجر و یا قطعات گچی و یا چوب یا سفالهای تیغهای استفاده نمود. در هر حال جدا کنندهها می بایست از مصالح سبک انتخاب شوند.
در بعضی از ممالک برخلاف مملکت ما برای اتصال قطعات از جوش استفاده نکردهاند بلکه بیشتر از پرچ و یا پیچ و مهره استفاده مینمایند و برای ستونها نیز میتوان به جای تیرآهن از نبشی و یا ناودانی استفاده نمود.
۳. ساختمان های آجری (سازههای آجری)
برای ساختمان های کوچک که از چهار طبقه تجاوز نمیکنند میتوان از این نوع ساختمان استفاده نمود. اسکلت اصلی این نوع ساختمانها آجری بوده و برای ساختن سقفها در ایران معمولا از پروفیلهای فولادی I (تیرآهن I) و آجر بصورت طاق ضربی و یا از سقف تیرچه و بلوک استفاده میشود.
در این نوع ساختمانها برای مقابله با نیروهای جانبی مانند زلزله باید حتما از شناژهای روی کرسی چینی و زیر سقفها استفاده شود.
در ساختمانهای آجری معمولا دیوارهای حمال در طبقات مختلف روی هم قرار میگیرند و اغلب پارتیشنها نیز همین دیوارهای حمال میباشند. حداقل عرض دیوارهای حمال نباید از ۳۵ سانتی متر کمتر باشد.
۴. ساختمان های خشتی و گلی
این نوع ساختمانها در شهرها به علت گرانی زمین کمتر ساخته میشود و بیشتر در روستاهای دور که دسترسی به مصالح ساختمانی مشکلتر است مورد استفاده قرار میگیرد.
اسکلت اصلی این نوع ساختمان ها از خشتخام و گل میباشد و تعداد طبقات آن از یک طبقه تجاوز نمیکند و در مقابل نیروهای جانبی مخصوصا زلزله به هیچوجه مقاومت نمینمایند. باید از ساختن این نوع ساختمانها مخصوصا در مملکت ما که از مناطق زلزله خیز دنیا میباشد جدا جلوگیری بعمل آید.
بجز انواع فوق ساختمانهای دیگری نیز وجود دارد مانند ساختمانهای چوبی که بیشتر در نواحی مرطوب که دارای جنگلهای فراوان بوده و در نتیجه چوب به قیمت ارزان در دسترس قرار میگیرد ساخته میشود، مانند شهرهای جنوبی اتریش و بعضی از ایالات امریکا. ساختمانهای چوبی در ایران به علت کم بودن جنگل کمتر ساخته میشود و همچنین ساختمانهای سنگی که بیشتر در مناطق کوهستانی مورد استفاده قرار میگیرد.
ممکن است ساختمانی مرکب از دو یا چند نوع از انواع فوق ساخته شود مانند ساختمانهای فلزی و بتنی و یا فلزی، آجری و غیره.
انواع ساختمان از لحاظ مصرف
ساختمانها از لحاظ کاربرد به انواع ساختمانهای مسکونی، اداری، بیمارستانها، انبارها ،مدارس و مکانهای عمومی مانند باشگاهها و ورزشگاهها و غیره تقسیم میشود.
منبع: کتاب اجزای ساختمان و ساختمان، تالیف: سیاوش کباری
برای طراحی داخلی، طراحی نقشه و طراحی نما ساختمان می توانید سفارش خود را به صورت آنلاین در سایت ما ثبت کنید!!