واژه نامه تصویری معماری کلاسیک ایران و جهان

۴۹ واژه مهم در معماری کلاسیک

در این مقاله شمارا با واژه نامه تصویری معماری کلاسیک آشنا می کنم. این واژه ها عبارتند از:

۱. Abacus: دال بزرگی که در بالای سرستون برای نگه‌داشتن architrave یا طاق قرار می‌گیرد.

۲. Architrave: پایین‌ترین قسمت گلدسته، قسمت زیر Frieze را گویند.

۳. Frieze: وسیع‌ترین و مرکزی‌ترین قسمت گلدسته که اغلب با مجسمه‌های برجسته تزئین شده است.

۴. Triglyph: یک عنصر تزئینی از یک frieze با دو شیار عمودی ساخته‌شده که اغلب در تغییر با metopes استفاده می‌شود.

۵. Metope: فضای مربعی در دیواره بین دو triglyphs که اغلب با مجسمه‌های برجسته یا تزئیناتی مانند سپر پر می‌شود.

۶. Cornice: قسمت بیرون زده تزئینی در بالای گلدسته که به تخلیه آب باران نیز کمک می‌کند.

۷. Entablature: سازه‌ای که به‌صورت افقی بالای ستون‌ها قرار دارد و از architrave، frieze و cornice تشکیل‌شده است.

۸. Akroterion: قطعه تزئینی اضافه‌شده به سقف معبد در رأس و گوشه‌ها، معمولاً از خشت یا برنز و اغلب به شکل نخل یا مجسمه، به‌عنوان‌مثال؛ نایک ساخته می‌شود.

۹. Adyton: مقدس‌ترین بخش داخلی معبد که معمولاً در انتهای فضا در دورترین فاصله از ورودی، اغلب با دسترسی محدود برای مبتدیان یا کشیشان ساخته می‌شود.

۱۰. Aedicule: قابی که از دو ستون و یک گلدسته با pediment تشکیل‌شده است.

۱۱. منظور از Amphiprostyle Temple چیست؟

زمانی که هر دو نما دارای ستون هستند، به‌عنوان‌مثال: معبد نایک، آتن.

۱۲. Atlantide: یک پیکره مرد حجاری‌شده که به‌عنوان ستونی برای نگه‌داشتن گلدسته عمل می‌کند، که به نام اطلس نام‌گذاری شده است.

۱۳. Attic Story: قسمتی که در بالای گلدسته یک ساختمان قرار می‌گیرد، به‌عنوان‌مثال؛ اغلب در طاق‌های پیروزی دیده می‌شود.

۱۴. Buttress: توده‌ای است که برای حمایت از دیوار نصب می‌شود، به‌ویژه هنگامی‌که دیوار و طاق وزن زیادی را تحمل کند. Buttress وزنی را روی فضا تحمل می‌کند و اجازه می‌دهند که دیوارها با گنجاندن طاقچه‌ها و پنجره‌ها ضعیف شوند.

۱۵. Capital: تاجی که بالای ستون به abacus می‌پیوندد و به توزیع وزن کمک می‌کند. انواع مختلف آن عبارت‌اند از؛ دوریک محدب ساده و کورنتی بسیار تزئینی با برگ‌های آکانتوس تلطیف شده است.

۱۶. Caryatid: یک پیکره زن حجاری‌شده که به‌عنوان ستونی برای حمایت از میخ عمل می‌کند، به‌عنوان‌مثال: در Erechtheion.

۱۷. Cavea: محل نشستن در یک تئاتر است که معمولاً در یک شیب طبیعی ساخته می‌شود.

۱۸. Cella در معماری و طراحی معابد

منطقه داخلی معبد، معمولاً مستطیل شکل، بدون پنجره و گاهی اوقات ستون‌دار است. اغلب به اتاق‌های کوچک‌تری تقسیم می‌شود که بزرگ‌ترین آن‌ها اغلب مجسمه بزرگ فرقه‌ای برای یک خدای خاص را در خود جای‌داده است.

۱۹. Column (ستون): برای نگه‌داشتن abacus و architrave بدون نیاز به دیوار استفاده می‌شود. انواع مختلفی ازجمله؛ ساده و قدیمی‌ترین دوریک وجود دارد. آن‌ها همچنین ممکن است مستقل باشند و اغلب رویدادهای تاریخی مهمی مانند، ستون تراژان را به یادآورند.

۲۰. Conch (صدف حلزونی): یک فرورفتگی در یک دیوار که اغلب تزئین شده یا حاوی یک مجسمه است.

۲۱. Dentils: مجموعه‌ای منظم از مربع یا مستطیل که برای تزئین قرنیزها استفاده می‌شود.

۲۲. Diazoma: مسیری که به‌صورت افقی صندلی‌های یک تئاتر را تقسیم می‌کند.

۲۳. Dromos: ورودی بنای بدون سقف و دیواری به یک مقبره را گویند.

۲۴. Drum: تکه‌های دایره‌ای منفرد که برای ساختن برخی از انواع ستون‌ها استفاده می‌شود.

۲۵. Egg and Dart Ornamentation: یکی از ویژگی‌های معمول دکوراسیون روی قرنیزها می باشد.

۲۶. Engaged Columns (ستون‌های درگیر): ستون‌هایی که در داخل دیوار تعبیه‌شده‌اند.

۲۷. Entasis: متورم شدن یک ستون در پایه و مرکز آن برای ایجاد توهم کاملاً صاف بودن است.

۲۸. Flute: کانال عمودی منحنی که در یک ستون حک‌شده است.

۲۹. in antis: زمانی که دیوارهای یک رواق در راستای ستون‌های نما گسترش می‌یابند.

۳۰. Intrados: سطح داخلی یک قوس را گویند.

۳۱. Octastyle Temple (ستون یکپارچه)

ستونی که از یک‌تکه سنگ تشکیل‌شده است.

۳۲. Opisthodomos: اتاق کوچک در پشت معبد که معمولاً به‌عنوان خزانه استفاده می‌شود.

۳۳. Skēnē: پس‌زمینه روی صحنه تئاتر، نمونه‌های بعدی ازنظر طراحی فوق‌العاده بودند.

۳۴. Parodoi: دروازه‌های قوسی بزرگ، در دو طرف skēnē که تماشاگران از طریق آن وارد تئاتر می‌شوند.

۳۵. Pedestal (پایه): بلوکی که بر روی آن‌یک ستون یا مجسمه قرار دارد و از plinth،torus،dado و fascia تشکیل‌شده است.

۳۶. Pediment: فضای مثلثی شکل بالای میخ در اضلاع کوتاه یک معبد که اغلب با مجسمه‌های دور تزئین شده است.

۳۷. Peripteral Temple: زمانی که هر چهار ضلع خارجی دارای ستون هستند.

۳۸. Peristyle: ردیف ستون‌هایی که یک معبد یا حیاط را احاطه کرده‌اند.

۳۹. Pilaster: ستونی زینتی که به‌صورت برجسته بر روی سطح دیوار حک‌شده است.

۴۰. Portico (رواق): فضایی برای پیاده‌روی، معمولاً ستون‌دار، به‌عنوان‌مثال: در جلوی معابد و مساجد.

۴۱. Pronaos: فضای بین ستون‌های بیرونی و ورودی خانه در یک معبد را گویند.

۴۲. Propylon: دروازه تاریخی به یک مکان مقدس مذهبی یا فضای مشخص که اغلب شامل؛ چندین ورودی جداگانه است. (propylaia).

۴۳. Prostyle: معبدی با ستون‌هایی فقط در نمای جلو را می گویند.

۴۴. Sima: ناودانی است که آب باران را از سقف معبد جمع‌آوری می‌کند و اغلب حاوی فواره‌های تزئینی در فواصل زمانی معین است.

۴۵. Stylobate: پایه‌ای که یک ردیف از ستون‌ها روی آن قرار دارند و اغلب کمی خمیده است و برای کمک به زهکشی آب نصب می‌گردد.

۴۶. Stereobate: سطحی که stylobate روی آن قرار دارد.

۴۷. Stoa: یک ساختمان ستون‌دار باریک و طولانی که اغلب برای محصور کردن یک فضای خاص در مکان‌های مذهبی و مکان‌های عمومی مانند، بازارها و سالن‌های ورزشی به‌عنوان محل ملاقات و پناهگاه در برابر آب‌وهوا استفاده می‌شود.

۴۸. Tholos: معبدی دایره‌ای شکل که معروف‌ترین نمونه آن در Delphi است.