در این مقاله شما را با طراحی آسانسور و پله برقی آشنا می کنم. ابتدا به معرفی آسانسور می پردازیم:
آسانسور و انواع آن از لحاظ موتور جابه جاکننده کابین
آسانسور وسیلهای، متشکل از کابین و معمولاً وزنه تعادل و اجزای دیگر است. آسانسور با روشهای مختلف، مسافر، بار یا هر دو را در مسیر بین طبقات ساختمان جابجا میکند. ازلحاظ موتور جابجا کننده کابین، آسانسورها به دو گروه کلی زیر تقسیم میشوند:
- نوع کششی: که حرکت آن براثر اصطکاک بین سیم بکسل و شیار فلکه کشش به هنگام چرخش آن توسط سیستم محرکه انجام میشود.
- نوع هیدرولیکی: که عامل حرکت کابین، سیلندر و پیستون هیدرولیکی است. در این نوع آسانسور که معمولاً برای ارتفاعات و سرعتهای کمکاربرد دارد، ممکن است وزنه تعادل هم وجود داشته باشد.
نکته: موتور گیربکس نیروی محرکه آسانسور کششی را تأمین میکند.
آسانسورها بر اساس موارد جابجا کننده
- حمل بار
- حمل اتومبیل
- حمل مسافر
- حمل غذا
- حمل تخت بیمار یا برانکارد
انواع ساختمانها بر اساس ارتفاع
ساختمانها نیز بر اساس ارتفاع به چهار گروه زیر تقسیم میشوند که در طراحی آسانسور و پله برقی بسیار مهم و تأثیرگذار است.
- ساختمانهای کوتاه (تا ۷ طبقه)
- ساختمانهای بلندمرتبه (۷ تا ۲۹ طبقه)
- ساختمانهای بسیار بلندمرتبه (۳۰ تا ۵۰ طبقه)
- ساختمانهای آسمانخراش (بالاتر از ۵۰ طبقه)
بخشهای مهم و مختلف آسانسور
- بالاسری: فاصله قائم بین کف بالاترین توقف تا زیر سقف چاه آسانسور، بهمنظور جلوگیری از برخورد تعمیرکاران یا اجزای فوقانی کابین با سقف چاه
- تابلو کنترل آسانسور: مجموعهای شامل؛ مدارهای فرمان و قدرت که وظیفه کنترل حرکت کابین و پاسخگویی به احضار (فرمان) را به عهده دارد.
- سیستم ترمز ایمنی (پاراشوت): یک نوع سیستم مکانیکی است که ترجیحاً در قسمت زیرین یا بالای چارچوب (یوک) کابین و وزنه تعادل قرار میگیرد و در مواقع اضطراری با افزایش غیرعادی سرعت، فعالشده و سبب توقف کابین با وزنه تعادل بهوسیله قفل شدن کابین یا وزنه تعادل به ریلها میشود.
- حسگر سیستم اضافهبار: وظیفه اعلام خبر و جلوگیری از حرکت آسانسور در هنگام بار اضافی را به عهده دارد.
- چاه: فضایی است که ریلها و برخی تجهیزات دیگر آسانسور در آن نصب میشوند و کابین و وزنه تعادل در این مکان حرکت میکنند.
- چاهک: فاصله قائم بین کفپایین ترین توقف تا کف چاه آسانسور را چاهک می گویند.
- دربهای طبقات: دربهایی هستند که در محل ورودی طبقات به کابین قرار میگیرند و دارای انواع مختلفی مانند؛ تلسکوپی (یکطرف بازشو)، سانترال (وسط بازشو)، آکاردئونی و لولایی هستند.
- درب کابین: دربی که در ورودی کابین قرار گرفته و معمولاً بهطور خودکار باز و بسته میشود.
آشنایی با انواع دربهای آسانسور
- درب تمام اتوماتیک سانترال: در این حالت درب کابین و طبقه پس از توقف کابین بهطور خودکار از وسط به طرفین باز میشوند. اینگونه دربها در چاهکهای با عرض زیاد قابلاستفاده هستند.
- درب تمام اتوماتیک تلسکوپی: درب کابین و طبقه پس از توقف کابین بهطور خودکار از یک سمت به سمت دیگر باز میشود.
- درب نیمه اتوماتیک تلسکوپی: در این حالت، کابین مجهز به درب اتوماتیک بوده که پس از توقف کابین از یک سمت به سمت دیگر بازشده لیکن درب طبقه بهصورت لولایی بوده و بایستی بهصورت دستی توسط کاربر باز شود.
- درب نیمه اتوماتیک اتوبوسی: این سیستم برای چاهکهای با عرض کم استفاده میشود که درب کابین بهصورت اتوماتیک درون کابین بازشده و درب طبقه بهصورت لولایی بوده و توسط کاربر بهصورت دستی باز میشود.
- درب لولایی: در این حالت کابین فاقد درب بوده و تنها طبقات دارای درب هستند و هنگام حرکت کابین، دربهای طبقات و دیواره بین آنها قابلمشاهده است. این سیستم دیگر برای ساختمانهای جدید مورداستفاده قرار نمیگیرد.
اجزای کاربردی و مهم در آسانسور
- ریل راهنما: اجزای فلزی با مقطع T که برای هدایت کابین یا وزنه تعادل بکار میروند.
- شیر اطمینان: شیر هیدرولیکی که هنگام سقوط یا افزایش ناگهانی سرعت در آسانسورهای هیدرولیک بکار میرود و هنگام افزایش جریان روغن بیشازحد مجاز، بستهشده و از سقوط یا افزایش سرعت کابین جلوگیری میکند.
- ضربهگیر: وسیلهای ارتجاعی است که برای جلوگیری از اصابت کنترل نشده کابین و یا وزنه تعادل به كف چاهک بکار میرود و دارای نوع هیدرولیک و فنری است.
- کابین: جزئی از آسانسور که مسافر، بار، یا هر دو را در خود جای دهد و دارای کف، دیواره، سقف و معمولاً درب است.
- کنترلکنندههای مکانیکی سرعت (گاورنر): وسیلهای مکانیکی است که از طریق سیم بکسل یا زنجیر به سیستم پاراشوت کابین متصل شده تا در مواقع افزایش سرعت مجاز قفل کرده، برق موتور آسانسور را قطع و سیستم ترمز ایمنی را فعال کند.
- وزنه تعادل: وزنه یا ترکیبی از وزنههاست که برای متعادل کردن وزن کابین و بخشی از ظرفیت آسانسور بکار میرود.
- یوک کابین: قاب نگهدارندهای که کف کابین، ترمزهای ایمنی، کفشکها و سیم بکسل ها به آن متصل میشوند.
۶ سیستم فراخوانی آسانسور
- فراخوانی آسانسورهای در حال حرکت به روشهای مختلفی صورت میپذیرد.
- فراخوانی ساده، به اولین احضار پاسخ داده و تا انجام این فرمان، احضارهای بعدی بیاثر است.
- فراخوانی جمع کن رو به پایین، در حین حرکت از بالا به پایین به کلیه احضارها پاسخ میدهد.
- فراخوانی جمع کن رو به بالا، در حین حرکت از پایین به بالا به کلیه احضارها پاسخ میدهد.
- فراخوانی جمع کن انتخابی: فقط به احضارها در جهت حرکت کابین پاسخ داده میشوند.
- فراخوانی گروهی برای تعداد بیش از یک آسانسور بکار میرود و نزدیکترین کابین به احضار پاسخ میدهد.
اجرای جانمایی آسانسور ساختمان
آسانسورها باید به نحوی جایگذاری شوند که فاصله پیادهروی مسافران برای سوارشدن به هر کابین، حداقل ممکن باشد. حداکثر فاصله پیادهروی از در ورودی ساختمان یا در آپارتمانها برای سوارشدن به آسانسورها در هر طبقه ۴۰ متر است. باید توجه داشت که ورود و خروج آسانسورها به طبقات و بالعکس باید بهراحتی و بدون تداخل حرکتی صورت گیرد و فضای کافی جهت انتظار درهای ورودی و خروجی در نظر گرفته شود.
برای چاه آسانسور باید روشنایی در نظر گرفته شود. همچنین چاه باید منحصراً برای آسانسور باشد و نصب و عبور هرگونه لوله، کابل، سیم و تجهیزات دیگر در چاه آسانسور بهجز سیمکشی و لولهکشی برق مربوط به سیستم روشنایی و کنترل آسانسور درون چاه آسانسور ممنوع است. در ساختمانهای مسکونی که تعداد طبقات آنها از روی طبقه اصلی (شالوده) بیش از ۳ طبقه بوده و یا فاصله بین طبقه اصلی و کف آخرین آپارتمان بیشتر از ۸ متر باشد پیشبینی آسانسور توصیه میشود.
طراحی پلهبرقی در ساختمان و اجزای آن
پلهبرقی وسیلهای جهت جابجایی افراد در طبقات غیر همسطح هست که نسبت به آسانسور حجم جابجایی، مسافر بیشتری را دارا است و در مکانهای عمومی نظیر؛ فرودگاهها، مترو، پایانهها، ساختمانهای تجاری، فروشگاههای بزرگ و غیره بکار میرود. پلههای برقی معمولاً دارای پلههای فلزی و تسمهای هستند که شیب آنها بین ۲۷ تا ۳۵ درجه است. پله به قسمتی از پلهبرقی گفته میشود که افراد روی آن میایستند. معمولاً جنس آنها از آلومینیوم با سطح شیاردار در جهت حرکت است. دستگیرهها نیز از جنس لاستیک با الیاف مخصوص هستند که متحرک بوده و سرعت آن با سرعت حرکت پله یکسان است.
پلههای برقی شانههای ثابتی دارند که قطعه ثابتی در دو انتهای پله است که دارای دندانههای مناسب با شیارهای روی پله یا تسمه بوده که از ورود اشیا خارجی به داخل شیار پله جلوگیری میکند. توجه داشته باشید که پلههای برقی باید در محلی قرار گیرد که بیشترین تردد مسافرین ازآنجا انجام می شود.
نکات طلایی در طراحی پلهبرقی
- پلهبرقی باید قابلیت حرکت در دو جهت پایین و بالا (فقط توسط تکنسین مربوطه) را داشته باشد.
- در مناطق خلوت میتوان از صفحات حسگر به حضور مسافر در دو انتهای پلهبرقی استفاده کرد تا در مصرف انرژی صرفهجویی شود.
- زمان عکسالعمل این صفحات قابل تنظیم بین ۱۰ ثانیه تا ۱۰ دقیقه بوده و حداقل وزن عکسالعمل آن ۱۵ کیلوگرم است. البته میتوان بجای آن از چشم الکترونیکی نیز استفاده نمود.
- دکمه قرمزرنگ در گوشه و پایین سمت راست ورودی و خروجی پلهبرقی جهت توقف، اضطراری است.
- حداکثر ارتفاع هر پله ۲۴ و حداکثر عمق آن ۳۸ سانتیمتر است.
برای طراحی داخلی، طراحی نقشه و طراحی نما ساختمان می توانید سفارش خود را به صورت آنلاین در سایت ما ثبت کنید!