یکی از مهمترین معیارها برای انتخاب ساختمان میزان روشنایی است که اصطلاحاً به آن نورگیری ساختمان میگویند. استقرار و جهت گیری مناسب ساختمان بخش اساسی در طراحی است که باتوجه به آن میتوان از نور طبیعی و حداکثر تهویه در تمام فصول و شرایط آب و هوایی بهرهمند شد. این امر راحتی داخل خانه را تضمین میکند و میتواند باعث صرفهجویی در مصرف انرژی شود.
عوامل تأثیرگذار در جهتگیری مناسب ساختمان
تاثیر دما و تابش خورشید در جهت گیری بنا
شدت تابش خورشید به جهت تابش خورشید بستگی دارد. دمای سازه و فضای زندگی به دلیل تابش خورشید افزایش می یابد و بر محیط خانه تأثیر می گذارد. تابش خورشید از دو طریق عمل می کند.نورهای خورشید مستقیماً از طریق روزنه ها به خانه می آیند. تابش با جذب گرما به طور غیر مستقیم از طریق دیوارها و سقف ساختمان انجام می شود. برای زندگی راحت به ویژه در فصل تابستان، تابش، دما و درمان اتاق در نظر گرفته میشود. از نظر تابش خورشید، بهترین جهت آن است که حداکثر تابش خورشید را در زمستان دریافت کرده و در تابستان تابش کمتری را دریافت کند. نمای جنوبی از دریافت تابش خورشید بیشتر در زمستان نسبت به تابستان برخوردار است. حتی برای دهانههای نمای جنوبی ، برآمدگیهای کوچک مانند پردهها میتوانند نفوذ مستقیم خورشید را در تابستان قطع کرده و در زمستان به آن اجازه دهند. بدیهی است که این جنبه بسیار سودمندی است که در نمای دیگری در دسترس نیست.
جهتگیری باد (تاثیربادهای غالب به جهت ایجاد تهویه طبیعی در ساختمان)
بادهای غالب به ایجاد تهویه طبیعی در ساختمان کمک میکنند و در هنگام رطوبت بالا راحتی بیشتری میبخشند. در طول جهت گیری ساختمان و طراحی دهانه درها و پنجرهها، جهت جریان باد باید در نظر گرفته شود. برای تأمین حداکثر هوا و نور، پنجرهها و هواکشها را در مکان مناسب ساختمان تعمیر کنید. ارتفاع پنجرهها نگرانی زیادی در مورد تهویه هوا دارد. اگر سطح دهانه در سطح اشغال باشد حداکثر هوا و تهویه را میتوان بدست آورد.
ابرها و باران (در جهت گیری مناسب ساختمان اهمیت کمتری دارند)
ابرها و باران در جهت گیری مناسب ساختمان اهمیت کمتری دارند. مناطقی که ابرهای کمی دارند، آسمان را تا حد زیادی می پوشانند و تأثیر تابش خورشید ورودی و تابش زمینی را تعیین میکنند. لعاب و دهانه باید با توجه به جهت باران، ضرب و شتم ساختمان طراحی شود زیرا جهت باران به طور کلی همان جهت باد غالب است که در صورت طوفان انتظار می رود. اگر به دلیل نمای معماری لعاب تهیه شده باشد، باید با آفتابگیر مناسب پوشانده شود. دیوارهای با ضخامت کمتر نباید در جهت بارندگی های شدید طراحی شوند.
رطوبت (به شرایط آب و هوایی منطقه بستگی دارد)
این به شرایط آب و هوایی منطقه بستگی دارد و نقش کمی در جهت گیری ساختمان دارد. حرکت هوا و استفاده از باد غالب در دورههایی با رطوبت بالا بسیار مهم است. رطوبت را می توان به چهار دسته تقسیم کرد:
خیلی خشک
خشک
مرطوب
خیلی مرطوب
وقتی رطوبت کم، خشک یا خیلی خشک است، استفاده از خنک کننده تبخیری در تابستان آسان است. در صورت مرطوب یا بسیار مرطوب، تنظیم میزان حرکت هوا یا به صورت مصنوعی با کمک فن الکتریکی یا با کمک بادهای غالب، مطلوب است.
هدف از جهتگیری ساختمان چیست؟
- جهت دادن صحیح به ساختمان با توجه به محیط اطراف
- تأمین نور
- جلوگیری از ورود گردوغبار به داخل ساختمان
- جلوگیری از سروصدای مزاحم
- حفظ حریم خصوصی
- جلوگیری از آسیبهای ناشی از باران
- زیبایی بخشیدن به ساختمان
انواع زمین و نحوهی قرارگیری ساختمان
- ساختمان شمالی: زمین در شمال خیابان و ساختمان در شمال زمین قرار میگیرد.
- ساختمان جنوبی: زمین در جنوب خیابان و ساختمان در شمال زمین قرار میگیرد.
- ساختمان شمالی-جنوبی: مساحت ساختمان به گونهای است که به دو کوچه محدودشده است که اصطلاحاََ به آن دوکله میگویند.
- ساختمان شرقی-غربی: این ساختمانها بهصورت دونبش نشان داده میشوند.
- ساختمان شرقی: زمین در شرق خیابان و ساختمان در شمال زمین قرار میگیرد.
- ساختمان غربی: زمین در غرب خیابان و ساختمان در شمال زمین قرار میگیرد.
منظور از ساختمانهای شمالی-جنوبی چیست؟
بعضی از ساختمانها دارای ساخت شمالی-جنوبی هستند یعنی مساحت این ساختمانها بهگونهای است که به دو کوچه محدود میشوند. این نوع ساخت بر روی میزان نورگیری ساختمان مؤثر است. معمولاً نورگیری در ساختمانهای جنوبی نسبت به ساختمانهای شمالی بهتر است. محل استقرار ساختمان در شرایط متعارف باید در قسمت شمالی زمین باشد ولی اگر ساختمان بهصورت شرقی-غربی باشد بهتر است محل استقرار بنا در قسمت غربی باشد.
ساختمان شمالی به چه نوع ساختمانی اطلاق میشود؟
به ساختمانی گفته میشود که درابتدا ورودی آن از سمت حیاط بوده و پس از آن راهروی ساختمان قرار دارد. ساختمان در پشت حیاط قرار میگیرد. در این نوع از ساختمان برای تأمین نور موردنیاز نورگیر تعبیه میشود. به همین علت قسمتی از فضای داخلی خانه اشغال میشود که همین امر باعث کوچک شدن ساختمانهای شمالی میشود.
این نوع از ساختمان به دلیل همجواری با دیوار در برابر گرما و سرما آسیبپذیرتر است. همچنین این نوع از خانهها نسبت به خانههای جنوبی بیشتر در معرض گردوغبار و آلودگی قرار دارند. به همین جهت خانههای شمالی ارزانقیمتتر میباشند.
اکثر معماران برای کشیدن نقشه خانههای شمالی یک حیاطخلوت به ابعاد ۱.۵ تا ۲ متر در پشت ساختمان طراحی میکنند تا آن ساختمان از نور کافی برخوردار شود. همچنین میتوان از پاسیو در این ساختمانها نیز استفاده کرد. بیشتر افراد ساکن در این خانهها به دلیل نبود نور کافی در طول روز از لامپ استفاده میکنند.
ساختمان جنوبی چه نوع ساختمانی است؟
این نام به ساختمانی اطلاق میشود که در ورودی مستقیماً به داخل ساختمان باز میشود و حیاط در جنوب ساختمان میگیرد. خانههای جنوبی از نورگیری بهتری برخوردارند و جهت گیری مناسب ساختمان در این نوع خانهها رعایت شده است زیرا ساختمان از هر دو طرف نور دریافت میکند.
این نوع از ساختمان از یک طرف به خیابان و از سوی دیگر به حیاط مشرف است به همین علت قیمت بیشتری نسبت به خانههای شمالی دارد.
برای طراحی داخلی، طراحی نقشه و طراحی نما ساختمان می توانید سفارش خود را به صورت آنلاین در سایت ما ثبت کنید!