اصول طراحی بیمارستان یک فرایند پیچیده است که نیازمند رعایت اصول و استانداردهای مشخصی است تا بیمارستانها بهعنوان محیطهای امن، کارآمد و مناسب برای ارائه خدمات به بیماران عمل کنند. توصیه میشود در طراحی بیمارستان، با متخصصین مرتبط مانند معماران، مهندسین بهداشتی، پزشکان و متخصصان بهداشت عمومی همکاری کنید تا بهترین نتیجه ممکن حاصل شود و از استانداردها و مقررات بهروز و معتبر در این زمینه پیروی شود. طراحی داخلی بیمارستان یک فرایند چالشبرانگیز است که نیازمند توجه به اصول اساسی بهداشتی، ایمنی، راحتی بیماران، و کارایی کارکنان است. این طراحیها باید تضمین کنند که بیماران و کارکنان در محیطی ایمن و مناسب به درمان و مراقبت دسترسی داشته باشند.
رعایت نیازهای بیماران در طراحی بیمارستان
۱. دسترسی و حرکت: بیمارستان باید طوری طراحی شود که بیماران و کارکنان بتوانند بهراحتی و بدون مشکل در آن حرکت کنند. این شامل دسترسی به سرویسهای بهداشتی، اتاقها، بخشهای مختلف بیمارستان و امکانات دیگر میشود.
۲. راحتی و آسایش: اتاقها و محیط بیمارستان باید طوری طراحی شود که بیماران راحت و آرام باشند. این شامل استفاده از رنگها و مواد ساختمانی آرامبخش، ایجاد فضاهای سبز و فضای باز، و استفاده از نور طبیعی است.
۳. کنترل عفونت: طراحی بیمارستان باید بهگونهای باشد که امکان انتقال عفونت را به حداقل برساند. این شامل طراحی سیستمهای تهویهمطبوع، فراهمکردن فضاهای شستشو و ضدعفونی مناسب و طراحی فضاهای جدا برای بیماران با عفونتهای قابلانتقال است.
عوامل مهم ایمنی و امنیت در بیمارستانها
ایمنی و امنیت در اصول طراحی بیمارستانها بسیار حیاتی است و در هنگام طراحی بیمارستان باید به چندین جنبه توجه کرد. در زیر چندین عامل را میتوان برای مدنظر قرارداد:
الف) دسترسی به خدمات اضطراری: بیمارستان باید طراحی شود بهگونهای که دسترسی به خدمات اضطراری مانند کلینیکهای اضطراری، راهروهای خروج اضطراری و سایر امکانات مربوط به موارد اضطراری وجود داشته باشد.
ب) محیط ایمن: باید از مواد ساختمانی غیر قابلاشتعال استفاده کرد و سیستمهای اطفاء حریق مانند آسانسورهای ضدحریق، اسپرینکلرها و دتکتورهای دود را نصب کرد. همچنین باید راهروها و خروجیهای اضطراری را برای تخلیه سریع در مواقع ضروری طراحی کرد.
پ) امنیت فیزیکی: بیمارستان باید دارای سیستم امنیتی مناسب باشد تا از بیماران، کارمندان و بازدیدکنندگان در برابر هرگونه تهدید فیزیکی محافظت کند. این میتواند شامل دوربینهای مداربسته، کنترل دسترسی و حضور افراد امنیتی باشد.
ج) طراحی آگاه از بیمار: بیمارستان باید بهگونهای طراحی شود که حریم خصوصی بیماران را حفظ کند، بهراحتی قابلدسترس باشد (مخصوصاً برای کسانی که معلولیت دارند) و از استرس بیمار کاسته شود، بهعنوانمثال با استفاده از روشنایی طبیعی و دید به فضاهای سبز.
محیط زیست در اصول طراحی بیمارستان
۱. ساختمان سبز: ساختمانهای سبز استفاده از انرژی را به حداقل میرسانند و از آلودگی محیط زیست جلوگیری میکنند. این بهوسیله استفاده از فناوریهایی مانند پنجرههای دوجداره، سیستمهای گرمایشی و سرمایشی بهینه، و نورپردازی LED انجام میشود. برخی بیمارستانها حتی میتوانند از پنلهای خورشیدی یا توربینهای بادی برای تولید انرژی استفاده کنند.
۲. استفاده از مصالح بادوام و قابلبازیافت: برای ساخت بیمارستان، میتوان از مصالح بادوام و قابلبازیافت استفاده کرد تا اثرات زیستمحیطی کمتری داشته باشد. برای مثال، استفاده از چوبهای مستدام برای ساخت کفها و دیوارها.
۳. سبز بودن فضا: فضای سبز بیرونی و داخلی میتواند کیفیت زندگی بیماران را بهبود بخشد و همچنین به کاهش تأثیرات زیستمحیطی بیمارستان کمک کند. باغهای داخلی، پشتبام سبز، و حتی دیوارهای سبز میتوانند در بهبود کیفیت هوا و کاهش سطح آلودگی کمک کنند.
۴. کاهش استفاده از آب: استفاده از تکنولوژیهای کاهش مصرف آب، مانند شیر آبهای با راندمان بالا و سیستمهای آبیاری قطرهای، میتواند به حفظ منابع آب کمک کند و همچنین هزینههای بیمارستان را کاهش دهد.
سلامت روحی بیماران با نورپردازی مناسب
نورپردازی در محیط بیمارستان یکی از عوامل مهم در سلامت و خوشبختی بیماران است. طراحی نورپردازی باید بهگونهای باشد که موجب راحتی بیماران و کارکنان بیمارستان شود و همچنین کارکرد روزانه و فعالیتهای پزشکی را سهولت بخشد. موارد زیر در نورپردازی مناسب بیمارستان اهمیت دارند:
۱. نور طبیعی: نور طبیعی میتواند به بهبود روحیه بیماران کمک کند و عموماً احساس راحتی را افزایش میدهد. طراحی نورپردازی باید به حداکثر رساندن استفاده از نور طبیعی از طریق پنجرهها، شیروانیها و سایر منابع نور طبیعی بپردازد.
۲. نور مصنوعی: نور مصنوعی باید بهگونهای طراحی شود که نیازهای مختلف را برآورده کند. بهعنوانمثال، در اتاقهای عمل نور باید کافی و متمرکز باشد، درحالیکه در اتاقهای بیمار نور باید قابلتنظیم باشد تا بیمار بتواند آن را باتوجهبه نیازهای خودتنظیم کند. همچنین برای کاهش اثرات منفی نور مصنوعی بر سیکل خواب، بیداری بیماران، از روشنایی طبیعی و تغییر در روز و شب استفاده میشود.
۳. نور امن: نورپردازی باید بهگونهای طراحی شود که ایمنی را تضمین کند. این شامل نور کافی در مسیرهای اصلی، پلهها و حمامها است تا از سقوط و تصادفات جلوگیری شود.
۴. روانشناسی رنگ: رنگ نور میتواند تأثیر قابلتوجهی بر روحیه و رفتار انسانها داشته باشد. برای مثال، نور سفیدگرم میتواند حس راحتی ایجاد کند، درحالیکه نور سفید سرد میتواند برای محیطهای مطالعه و کار مناسب باشد.
مناسبترین رنگ نور در این محیط
الف) اتاقهای بیمار: بهترین نور برای اتاقهای بیمار آرام و غیرجاری است. رنگهای سبز و آبی کمرنگ معمولاً ترجیح داده میشوند؛ چون آرامبخش هستند.
ب) اتاقهای جراحی: نور سفید طبیعی بهترین انتخاب برای اتاقهای جراحی است؛ زیرا پزشکان نیاز دارند تا رنگهای دقیق بدن انسان را ببینند.
پ) مناطق عمومی: برای مناطق عمومی مانند لابیها و راهروها، نور سفید معمولاً بهترین انتخاب است، چون خستگی چشم را کاهش میدهد و فضا را تمیز و خوشایند نشان میدهد.
ت) مناطق استراحت کارکنان: بسته به زمان روز، رنگ نور ممکن است تغییر کند. نور سفید در طول روز و نور گرم در شب می تواند به کمک بهبود ریتم سیرکادیان کارکنان بیاید.
برای طراحی داخلی، طراحی نقشه و طراحی نما ساختمان می توانید سفارش خود را به صورت آنلاین در سایت ما ثبت کنید!!