تاریخچه طراحی نما در طول تاریخ، نمای ساختمانها نقشی مهم در تعریف هویت، فرهنگ و تکنولوژی جوامع انسانی داشته است. در نتیجه، نماها نهتنها زیبایی ساختمانها را تعریف میکنند، بلکه بازتابدهنده فرهنگ، تکنولوژی و ارزشهای یک جامعه در زمان خاصی از تاریخ هستند. تکنولوژی و طراحی نما در قرن ۲۱ با پیشرفت تکنولوژی، نماهای هوشمند و دینامیک که به شرایط محیطی واکنش نشان میدهند، بهتدریج محبوب شدهاند. در این مقاله، به بررسی تاریخچه طراحی نما و تحولات آن در زمان پرداختهایم.
دوره باستانی و نماهای مهم آن
دوره باستانی بهعنوان یکی از مهمترین دورههای تاریخ معماری شناختهشده است. در این دوره، طراحی نما بهعنوان یک بخش جداییناپذیر از ساختمان بهحساب میآمد. نما، نهتنها بهعنوان ویژگی زیباییشناختی، بلکه بهعنوان یک عنصر کاربردی نیز در نظر گرفتهشده است. در نتیجه، نما در دوره باستانی نهتنها بهعنوان یک عنصر زیباییشناختی، بلکه بهعنوان یک عنصر با کاربردهای متعدد کاربردی در نظر گرفتهشده است. این دیدگاهها و تکنیکها در این دوره، پایه و اساس بسیاری از مفاهیم معماری در دورههای بعدی شدند.
۱. مواد محلی: در اغلب جوامع باستانی، مواد محلی برای ساخت نما استفاده میشد. بهعنوانمثال، در مناطق کویری، خشت خام و سنگ استفاده میشد، در حالی که در مناطق جنگلی چوب بهعنوان ماده اصلی مورد استفاده قرار میگرفت.
۲. تأکید بر تقارن: در بسیاری از فرهنگهای باستانی، تقارن در نما مورد توجه بود. مثلاً در معماری پارسیان، نماهای تقارنی با ورودیهای مجلل دیده میشود.
۳. کاربردی و واکنش به محیط: نماها طراحی میشدند تا به بهترین شکل به شرایط محیطی پاسخ دهند. در مناطق گرم و خشک، نماهایی با بازشوهای کوچک یا حتی بدون پنجره برای جلوگیری از ورود حرارت اضافی طراحی میشد.
۴. جلوههای مذهبی: در برخی از فرهنگها، نماهای ساختمانهای مذهبی به گونهای طراحی میشد که ارزشها و باورهای مذهبی را نمایان کند. بهعنوانمثال، در مصر باستان، معابد با نمایی مجلل و با تصاویر الهه و فرعونها ساخته شدند.
۵. ویژگیهای دفاعی: در قلعهها و ساختمانهای دفاعی، نماها طراحی میشدند تا دشمن را منعکس کنند. پنجرههای باریک، دیوارهای ضخیم و برجهای رصد بخشهایی از طراحی نمای این ساختمانها بود.
روم باستان در تاریخچه طراحی نما
امپراتوری روم، با وسعت، تکنولوژی و هنر خود، بر ساختمانهایی با نماهای متمایز و بینظیر افتخار میکرد. این نماها نهتنها بهعنوان نمادی از قدرت و برتری روم؛ بلکه بهعنوان نمونههایی از دستاوردهای معماری شناخته میشدند. روم باستان یکی از تمدنهای برجسته و مؤثر در تاریخ جهان است که بر تاریخچه معماری و فرهنگ بشری تأثیر پررنگی گذاشته است. نماهای ساختمانها در روم باستان نقش مهمی در نمایانسازی قدرت، ویژگیهای فرهنگی و فنی و تکنولوژی آن زمان داشتهاند.
۱. استوانهها: یکی از ویژگیهای خاص نماهای روم باستان استفاده از استوانهها بوده است. این استوانهها معمولاً به سه نوع دوریک، یونانی و کروینتی تقسیم میشوند.
۲. آرکها (کمانها): رومیها از کمانها برای ساخت سازههای بزرگتر با فاصلههای بیشتر بدون نیاز به دیوارهای ضخیم استفاده میکردند. این آرکها نهتنها کارکرد سازهای داشتند، بلکه بخشی زیبا و جلوهآور نماها بودند.
۳. تاجدارها و فریزها: اغلب نماهای روم باستان با تاجدارها و فریزهای مجلل و زیبا تزئین میشدند.
۴. موزاییک و رسم: نماهای بسیاری از ساختمانها با موزاییکها و نقوش هنری زیبا تزئین میشدند.
۵. مونومنتها و امپراطوری: بسیاری از مونومنتها و نماهای ساختمانهای عمومی با تصاویر و مجسمههای امپراطوران و قهرمانان جهت نمایش قدرت و افتخارات امپراتوری طراحی میشدند.
۶. تکنولوژی و مواد ساخت: استفاده از بتن و ساختارهای موزائیکی به رومیها اجازه داد تا ساختمانهای بلندتر با نماهای جلوهآمیزتر بسازند.
تکنولوژی و طراحی نما در قرن ۲۱
قرن ۲۱ با نوآوریهای فراوان در زمینههای تکنولوژیکی همراه بوده است که این نوآوریها به طور قابلتوجهی بر معماری و بهخصوص طراحی نما تأثیر گذاشتهاند.
الف) نماهای دینامیک: با استفاده از تکنولوژیهای پیشرفته، نماهایی طراحی شدهاند که قادر به تغییر و تعدیل واکنشها بر اساس شرایط محیطی هستند. بهعنوانمثال، پانلهایی که قابلیت تعدیل بر اساس نور خورشید را دارند.
ب) فناوریهای سبز: تکنولوژیهایی مانند نماهای سبز که با پوشش گیاهی بر روی سطح ساختمانها ایجاد میشوند، به کاهش هزینههای انرژی و ایجاد محیطهای سالمتر کمک میکنند.
پ) مواد نوین: استفاده از مواد متفاوت و نوین مانند چوب مهندسیشده، ورقهای فلزی میکرو نفوذپذیر و شیشههای هوشمند، امکان ایجاد نماهایی با ویژگیهای خاص را فراهم میآورد.
ت) شیشههای هوشمند: شیشههایی که قابلیت تغییر شفافیت و یا خاصیت حرارتی خود را بر اساس نیاز میتوانند تغییر دهند.
ج) پرینت سهبعدی: تکنولوژی پرینت سهبعدی امکان طراحی و تولید قطعات ویژه و مخصوص برای نماها را ممکن میسازد.
چ) تکنولوژی LED: استفاده از نورپردازی LED در نماها، امکان ایجاد تأثیرات نوری و طراحیهای نمایان شده با نور را ممکن میسازد.
برای طراحی داخلی، طراحی نقشه و طراحی نما ساختمان می توانید سفارش خود را به صورت آنلاین در سایت ما ثبت کنید!!