راز ماندگاری و محبوبیت پته کرمان چیست؟
پته اصیل کرمان جزو یکی از زیباترین و اصیلترین صنایع این استان است که محبوبیتی جهانی دارد. پته کرمان دارای تنوع در رنگ و طرح می باشد. هر کدام از این طرح ها دارای نماد و زیبایی اصیلی میباشند. وقتی به پته این تابلو بسیار زیبا نگاه میکنید به هنر دستان زنان و دختران کرمانی پی می برید که با چه ظرافت و زیبایی با رنگ های متنوع این چنین اثر زیبایی را خلقکردند. برای طراحی فضا های سنتی که امروزه مورد استقبال افراد قرارگرفته پته یک گزینه عالی است که جلوه ای خاص به فضای شما میدهد.
مرغوب ترین پارچه برای دوخت پته
برای دوخت این هنر دستی باید از پارچه های ضخیم پشمی که به آن ها شال میگویند استفادهکنیم. استفاده از پارچه های بی کیفیت از ارزش کار ما کم میکند و جلوه پته را می گیرد. پس اگر می خواهید دوخت و دوز را شروع کنید باید ابتدا شال خام را تهیهکنید.
از کجا بفهمیم کدام شال خام با کیفیت است ؟
- شال باید نرم و لطیف باشد.
- الیاف شال پته باید متراکمباشند به گونه ای که اگر سوزن پته را درشال بزنید جای سوزن باقی نماند و حفره مانند نشود.
- شال پته باید از پشم خالص باشد. استفاده از شال های نامرغوب از اصالت پته کم میکند و باعث جمع شدن و مشکلاتی در اتو کشی میشود.
- رنگ شال خام باید شفاف باشد و به گونه ای نباشد که گویی رنگ شالرفته یا بی روح است. مخصوصا در خرید شال های رنگی باید به این نکته توجه۲کنید.
- شال نباید نازک باشد یعنی وقتی روی دستتان قرارمی گیرد نباید دست معلوم شود.
- طرح روی شال باید یکنواخت و ظریف باشد.
- شالی دچار پارگی و نقص نباشد.
انواع رنگ های شال پته
شال خام پته دارای رنگ های بسیار زیبا و متنوعی می باشد. این رنگ ها شامل:
- قرمز
- سفید
- نارنجی
- زرد
- سرمه ای
- سبز
- خردلی
- قهوه ای
نکته: هر کدام از رنگ شال ها باید با رنگ آمیزی متفاوت و منحصر به فرد خود دوختهشوند.
انواع طرح های پته اصیل کرمان و نماد آن ها
- ترنج: یکی از کهن ترین نقش های باستانی است که نماد دو بعد انسان است که در گذشته نقاشان مسلمان از این طرح استفادهمی کردند. ازاین طرح برای رو میزی، رو تختی و غیره بسته به سلیقه افراد استفادهمیشود.
- بته جقه: این طرح به شکل یک سرو خمیده (نشانه فروتنی) که نشانه ایران و ایرانیان است. از این طرح بیشتر برای تابلو و رو میزی استفادهمیشود.
- طرح های اسلیمی: که شامل خط های پیچیده و منحنیها و قوسهای دورانی مختلفی هست و زیبای خاصی دارد. این طرح برای پرده انتخاب زیبایی می باشد.
- ختائی: از جمله نقش های اساسی در هنر تزیینی ایران است که از ترکیب گل و غنچه و برگ تشکیلشده است و زیاد از این طرح در پته استفاذه می شود.
- سرو: سرو نماد آزادگی و خرمی ایرانیان است. در قدیم از این طرح برای پرده پته استفاده میشده اما امروزه کمتر از این طرح استفادهمیشود.
- اناری: این طرح از گل های انار گرفتهشده و امروزه از این طرح برای کیف ها یا مانتو های پته استفاده زیادی میشود.
- گل های شاه عباسی: این طرح نماد طراوت و خورشید است و به دلیل زیبایی منحصر به فرد کاربرد های زیادی در طراحی پته دارد.
موارد بالا از طرح های اصیل و سنتی پته می باشند اما امروزه طراحان از طرح های مختلفی برای پته استفادهمی کنند.
انتخاب مناسب ترین و با کیفیت ترین نخ
انتخاب نخ برای دوخت پته بسیار مهم است. رنگ نخ پته متفاوت است و شامل رنگ های سنتی (اصلی) و فانتزی میباشد. نخ پته باید از جنس پشم خالص باشد چون این نخ ها دارای ماندگاری بالا و رنگ ثابتمیباشند. نخ های پشمی دارای ظرافت خاصی هستند. امروزه متاسفانه نخ های پلاستیکی به بازار عرضه شده که دارای درخشنگی بالایی هستند. اما نباید گول این ظاهر زیبا را خورد چراکه نه تنها بادوام نیستند بلکه در هنگام شستشو باعث پخششدن رنگ در زمینه پته میشود و تمام زحمات شما به یکباره نابود میشود.
ویژگی های یک سوزن مناسب برای دوخت پته
- باید از سوزن مخصوص پته دوزی استفاده کنید.
- نوک سوزن باید تیزباشد تا راحت در شال فرو رود و به آن آسیب نزند.
- چشمی سوزن باید بزرگباشد تا سوزن به راحتی نخشود.
- اندازه سوزن باید متوسط باشد.
نکته: برای جلوگیری از آسیب سوزن به انگشت می توانید از انگشتانه استفاده کنید.
انواع دوخت پته اصیل کرمان
بطور کلی دوخت پته کرمان شامل ساده دوزی و کرمان دوزی می باشد.
ساده دوزی:
- در ساده دوزی ابتدا ساقه دوزی در روی خطوط طرح انجاممی شود.
- پس از ساده دوزی گل دوزی طرح های گل و گلبرگ انجام میشود که بصورت ساده است.
- در مرحله بعد برگ دوزی و پتک زدن انجاممیشود.
- سپس زیر دوزی و رودوزی (زمینه دوزی) با دو رنگ متفاوت انجاممیشود و زمینه به این شیوه پر دوزی میشود.
- در انتها فضاهای خالی و اطراف ساقه دوزی را پر می زنند.
نکته: بهتر است برگ دوزی و پتک زدن را قبل از زمینه دوزی انجام دهید چراکه اگر زمینه دوزی انجام شود شال سفت شده و دوخت مشکل می شود.
کرمان دوزی:
- در کرمان دوزی ابتدا باید ساقه دوزی روی خطوط انجام شود. این مرحله مانند ساده دوزی است و تفاوتی ندارد.
- ابتدا فضا های داخلی هر طرح را با رنگ دلخواه بصورت اشک دوخته.
- در مرحله بعد وسط اشک ها را با رنگ متفاوت می دوزیم.
- در این مرحله پتک دوزی و برگ دوزی انجاممیشود.
- در انتها اطراف اشک ها را دور دوزی انجاممیدهیم.
نکته: در کرمان دوزی زمینه پته باید حتما کامل پر دوزی شود.
نکات مهم در مورد شستن پته
بعد از دوخت پته مهمترین مرحله شستن پته است که باید مورد توجه قراربگیرد. باید پته ها را یکی یکی در داخل ماشین های لباسشویی کوچک انداخت تا بشوید. اگر همه پته ها را یک جا در داخل ماشین بریزید ممکن است یکی از آن ها با نخ بی کیفیت دوختهشدهباشد و باعث رنگ دادن به بقیه پته ها شود. رنگ دادن پته باعث بی ارزش شدن پته شما و زشت شدن آن میشود و این همه زحکت شما به یکباره نابود می شود. برای شستن پته ها اصلا نباید از مواد شوینده استفادهکرد چرا که رنگ نخ ها را برده و جلوه پته را می گیرد.
انواع مصارف پته در منزل
- کناره و پشتی
- رومیزی
- سجاده و جانماز
- پرده
- کوسن
- جلد قرآن
- تابلو
- ساعت
پته اصیل کرمان این هنر دستی در چه مکان هایی مورد استفاده قرارمیگیرد؟
- برای چیدن سفره هفت سین
- در سفره خانه های سنتی
- در مکان های تاریخی و بوم گردی
- در اتاق هایی که به سبک سنتی دیزاین شدند.
برای طراحی داخلی، طراحی نقشه و طراحی نما ساختمان می توانید سفارش خود را به صورت آنلاین در سایت ما ثبت کنید!!