حمام گنجعلیخان (موزه مردم‌شناسی)
تاریخچه حمام زیبای گنجعلیخان
این حمام مجموعه‌ای از هنر، معماری و استفاده از مصالح مختلف با فضایی مناسب است که افراد را به سمت خود جذب می‌کند. معمار حمام و به‌طورکلی مجموعه گنجعلی خان معمار یزدی به نام «استاد محمد سلطانی» است که به‌راستی شرایط سیاسی، اقتصادی و فرهنگی زمان خود را می‌دانست. حمام گنجعلی خان اثری شگفت‌انگیز است که با کاشی‌کاری‌های زیبای خود، نقاشی‌ها و گچ‌بری چشم هر بیننده‌ای را به خود جذب می‌کند.
حمام‌ها جزء لاینفک بنای شهر و جزء اصلی و مهم شهرها و روستاهای اسلامی به شمار می‌روند. ورودی حمام گنجعلی در امتداد بخشی از بازار گنجعلی خان واقع‌شده است. این حمام در سال ۱۹۷۱ به موزه مردم‌شناسی تبدیل شد. در قسمت کمد و حیاط اصلی حمام مجسمه‌های زنده زیادی وجود دارد. این مجسمه‌ها در سال ۱۳۵۲ در دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران طراحی و سپس به این موزه منتقل شد.
معماری جذاب حمام گنجعلیخان
حمام گنجعلیخان مکان دیدنی برای هر گردشگری است که به کرمان سفر می‌کند. این حمام آمیزه‌ای از هنر معماری با استفاده از مصالح مختلف و فضای متقارن است. حمام گنجعلیخان یکی از قدیمی‌ترین حمام‌های کرمان می‌باشد که به دستور گنجعلیخان در سال ۱۰۲۰ هجری قمری در ضلع جنوبی مجموعه گنجعلیخان ساخته‌شده است. این بنا با کاشی‌کاری، نقاشی، گچ‌بری، قرنیز و وسایل زیبا تزئین می‌شود.
سردر ورودی این حمام با نقاشی زیبایی از دوره صفویه تزیین‌شده است. حمام گنجعلیخان به طول ۱۶ متر و عرض ۳۰ متر، ۱۳۸۰ مترمربع مساحت دارد. حیاط گرمخانه (منطقه‌ای سرپوشیده با کف گرمای تابشی که در آن افراد بدن خود را می‌شویند) به طول ۶/۲۵ متر، عرض ۷/۵ متر و مساحت ۴۴/۸ مترمربع است.
حمام گنجعلی خان یا حمام متعلق به گنجعلی خان، جالب‌ترین قسمت مجموعه گنجعلی خان برای بازدیدکنندگان می‌باشد. این حمام تا سه دهه پیش حمام عمومی بود. حمام عمومی یا حمام گنجعلی خان درست در وسط بازار کرمان ساخته‌شده است. گنجینه آن شامل؛ نقاشی‌های دیواری مختلف و مجموعه‌ای زیبا از ظروف شیشه‌ای دست‌ساز ایرانی، صنایع چوبی و سنگ مرمر می‌باشد. حمام دارای معماری بسیار دقیق و منطقی بوده، که به‌طور خاص برای یک حمام عمومی طراحی‌شده است.
ساختار و قسمت‌های حمام گنجعلیخان
حمام گنجعلیخان دارای اتاقک‌های مختلفی است که هرکدام به‌صورت دایره‌ای کامل به سمت دیگری باز می‌شود. معمار باهوش، گذرگاه‌ها و راهروها را به‌گونه‌ای طراحی کرد که هوای سرد بیرون را برای هجوم به حمام متوقف کند. درگاه اصلی با نقاشی‌های دیواری که صحنه‌های حیوانات را به تصویر می‌کشد، تزئین شده است. گچ‌بری‌ها و نقاشی‌های دوران صفویه در سال ۱۳۳۲ هجری شمسی توسط شخصی به نام میرزا شکرالله که با الهام از نقاشی‌های قاجار سرانجام توانست مرمت را مدیریت کند، مرمت شد.
در درب ورودی میز مرمری قرار دارد که قدمت بنا را به شکلی شاعرانه نشان می‌دهد که در سال ۱۰۲۰ این بنا ساخته شد. نزدیک استخر برای اولین وضو، غسل کنندگان می‌توانستند لباس‌های خود را دربیاورند و استراحت کنند. این گذرگاه‌های باریک به ردیفی از تالارهای گنبدی سرپوشیده منتهی می‌شد که هرکدام به آن‌ها خدمت می‌کردند، مانند؛ ماساژ، حمام سرد و گرم و غیره.
حمام گنجعلی خان اخیراً به موزه مردم‌شناسی با مجسمه‌های مومی واقعی تبدیل‌شده است که خاطره صحنه‌های روزمره گذشته را زنده می‌کند. امروز حمام قدیمی شکل یک موزه مردم‌شناسی از مردان مومی که مراحل مختلف وضو خود را انجام می‌دادند به خود گرفت. صابون‌ها، شانه‌های چوبی، کفش‌ها و اشیاء دیگر نیز به‌صورت محلی ساخته‌شده‌اند.
مجسمه‌های هنری گنجعلیخان کرمان
مجسمه‌ها در دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران طراحی و به این حمام منتقل شدند. این مجسمه‌ها آداب‌ورسوم قدیمی استحمام و همچنین لباس‌های سنتی مردم کرمان را نشان می‌دهد.
علت مقاومت حمام گنجعلیخان به زلزله چیست؟
در حمام گنجعلیخان ستون‌های بزرگی وجود دارد که بین این ستون‌ها سرب قرار دارد. سرب سبب می‌شود هنگام زلزله ستون‌ها روی سرب حرکت کرده و بنا فرونریزد. معمار این بنا به‌خوبی می‌دانست کرمان یک شهر زلزله‌خیز می‌باشد، پس با این تدبیر مشکل ریزش حمام را هنگام زلزله به راحتی حل کرده است.
برای طراحی داخلی، طراحی نقشه و طراحی نما ساختمان می‌توانید سفارش خود را به‌صورت آنلاین در سایت ما ثبت کنید!!
