مهم‌ترین ویژگی‌های بتن سبک و اهمیت آن در ساخت ساز
در سال‌های اخیر مزایای چندگانه و ویژگی‌های بتن سبک باعث شده است تا نسبت به بتن معمولی محبوبیت بیشتری پیدا کند. درک بهتر و توسعه فناوری‌های مدرن نیز به ترویج و استفاده از بتن سبک کمک کرده است. بتن سبک یک متریال بسیار کاربردی است که اخیراً موردتوجه بسیاری از افراد قرار گرفته و از آن در بسیاری از پروژه‌ها استفاده میشود. در این مبحث همه چیز درباره بتن سبک توضیح داده شده است. مطالب را از دست ندهید.
منظور از بتن سبک چیست؟
وزن بتن سیمانی معمولی از ۲۲۰۰ تا ۲۶۰۰ کیلوگرم بر مترمکعب متغیر است. این یکی از معایب اصلی بتن سیمانی معمولی می‌باشد، زیرا این وزن سنگین بتن باعث میشود مصالح ساختاری غیراقتصادی باشد. برای افزایش کارایی بتن به‌عنوان یک مصالح سازه‌ای، سعی شده است وزن بتن سیمانی معمولی کاهش یابد. بتن سیمانی که دارای وزنی بین ۳۰۰ کیلوگرم تا ۱۸۵۰ کیلوگرم بر مترمکعب باشد، بتن سبک نامیده میشود.
طبقه‌بندی بتن سبک بر اساس روش تولید
بتن سبک را می‌توان بسته به روش تولید به گروه‌های زیر طبقه‌بندی کرد:
۱. بتن سبک دانه
۲. بتن هوادهی، سلولی، فوم دار یا گازی
۳. بتن بدون ریزدانه
۱. بتن سبک دانه چیست؟
این نوع بتن با استفاده از سنگ‌دانه‌های سبکی که کمتر از ۱۱۲۰ کیلوگرم بر مترمکعب وزن دارند تولید میشود.
سنگ‌دانه‌های سبک را می‌توان به دو گروه زیر طبقه‌بندی کرد:
- مصالح سبک‌وزن طبیعی: این گروه شامل پوکه، دیاتومیت، اسکوریا، خاکسترهای آتشفشانی و غیره میشود.
- مصالح سبک‌وزن مصنوعی: این گروه خاکستر مصنوعی، سرباره کف شده، خاک رس نفاخ، شیل و تخته‌سنگ منبسط شده، خاکستر بادی متخلخل، پرلیت منبسط شده و غیره را شامل می‌گردد.
۲. بتن هوادهی، سلولی، فوم دار یا گازی
این نوع بتن با ایجاد حفره‌های بزرگ‌تر در بتن یا ملات تولید میشود. این حفره‌ها باید به‌وضوح از حفره‌های ریز ایجاد شده توسط حباب هوا متمایز شوند.
۳. بتن بدون ریزدانه با وزن معمولی
این نوع بتن با حذف سنگ‌دانه‌های ریز از مخلوط تولید میشود که منجر به ایجاد تعداد زیادی حفره‌های بینابینی می‌گردد. در این بتن از سنگ‌دانه درشت با وزن معمولی استفاده میشود.
طبقه‌بندی بتن سبک بر اساس کاربرد آن
۱. بتن سبک سازه‌ای
۲. بتن سبک بنایی یا بتن غیر باربر
۳. عایق بتن
طبقه‌بندی بتن سبک بر اساس چگالی
- بتن با چگالی پایین: این بتن‌ها عایق حرارتی بسیار خوبی بوده که عمدتاً به‌منظور عایق‌کاری به کار گرفته می‌شوند. بتن‌های با چگالی پایین دارای وزن کمی بوده و مقاومت فشردگی پایینی دارند.
- بتن با چگالی متوسط: این نوع بتن را می‌توان حد وسط بتن با چگالی پایین و بتن ساختاری دانست. به‌عنوان بتن پرکننده به کار می‌رود و مقاومت فشردگی بالایی دارد.
- بتن ساختاری: مقاومت فشردگی حداقل آن‌ها برابر با ۱۷/۲۴ نیوتن بر میلی‌متر مربع است و بسیاری از آن‌ها بتن‌هایی با مقاومت فشردگی بیش از ۳۴/۴۷ نیوتن بر میلی‌متر مربع را به دست می‌دهند. وزن این بتن از نوع دیگر بالاتر است؛ بنابراین به‌عنوان عایق‌کاری از آن استفاده نمی‌شود. اما بااین‌حال عایق حرارتی آن نسبت به بتن‌های معمولی بیشتر است.
چگونه چگالی بتن کاهش پیدا می‌کند؟
در اصل کاهش چگالی بتن در هر روش با وجود فضاهای خالی در ملات یا سنگ‌دانه یا در فواصل بین ذرات سنگ‌دانه درشت حاصل میشود. وجود حفره‌ها مقاومت بتن سبک را در مقایسه با بتن معمولی کاهش می‌دهد. در بسیاری از کاربردها استحکام بالا ضروری نیست.
مقاومت بتن سبک به چگالی سنگ‌دانه بستگی دارد. سنگ‌دانه‌هایی با تخلخل کم که وزن سنگین‌تری دارند، بتن قوی‌تری به‌ویژه با محتوای سیمان بالاتر تولید می‌کنند. درجه‌بندی سنگ‌دانه‌ها، نسبت به وزن مخصوص بتن (نسبت وزن بتن به حجم حقیقی) و درجه تراکم نیز بر مقاومت بتن تأثیر می‌گذارد.
کارایی و عملکرد بتن سبک
کارایی بتن سنگ‌دانه سبک نیاز به توجه ویژه دارد. به دلیل متخلخل بودن سنگ‌دانه‌های سبک، جذب آب بالا و سریعی دارند، اگر سنگ‌دانه در زمان اختلاط خشک باشد، آب را به‌سرعت جذب می‌کند و کارایی آن به‌سرعت کاهش می‌یابد. این مشکل را می‌توان با مخلوط کردن سنگ‌دانه با حداقل نیمی از آب اختلاط قبل از افزودن سیمان به آن برطرف کرد اما این روش باعث افزایش چگالی و کاهش عایق حرارتی آن میشود.
بتن سبک سنگ‌دانه حرکت رطوبتی بالاتری نسبت به بتن با وزن معمولی نشان می‌دهد. بتن مرطوب بیشتر متورم می‌گردد درحالی‌که بتن خشک بیشتر جمع میشود. به دلیل انقباض خشک‌شدن بیشتر و استحکام کششی کمتر، بتن سبک سنگ‌دانه ترک‌های انقباضی ایجاد می‌کند. ضریب انبساط حرارتی بتن سبک سنگ‌دانه بسیار کمتر از بتن معمولی است.
ویژگی‌های مهم بتن سبک
چگالی کم: چگالی این بتن از ۳۰۰ تا ۱۲۰۰ کیلوگرم بر مترمکعب متغیر است. سبک‌ترین نوع برای اهداف عایق مناسب می‌باشد درحالی‌که انواع سنگین‌تر برای اهداف ساختاری استفاده میشود. چگالی کم بتن سلولی باعث شده تا این بتن برای سقف‌های پیش‌ساخته و واحدهای کف مناسب گردد.
استحکام بالا: مقاومت فشاری بتن سلولی نسبت به چگالی آن بالاست. مشخص شده است که مقاومت فشاری چنین بتنی با افزایش چگالی آن افزایش می‌یابد. مقاومت کششی بتن سلولی حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد مقاومت فشاری آن است. نسبت مقاومت به جرم بتن سلولی بسیار بیشتر از بتن معمولی می باشد؛ بنابراین وزن دال سقف و کف بتن سلولی حدود ۲۵ درصد بتن مسلح معمولی است.
- دوام: بتن هوادهی کمی قلیایی است. به دلیل تخلخل و قلیایی بودن کم، هیچ‌گونه حفاظتی از آرماتورهای فولادی که توسط بتن متراکم ارائه میشود، ایجاد نمی‌کند؛ بنابراین آرماتور مورداستفاده در بتن سلولی برای محافظت در برابر خوردگی نیاز به درمان خاصی دارد.
- عایق حرارتی: ارزش عایق بتن سبک حدود ۳ تا ۴ برابر بیشتر از آجر و حدود ۱۰ برابر بتن معمولی است. درجه عایق دیواره بتن هوادهی ۸۰۰ کیلوگرم بر مترمکعب به ضخامت ۲۰ سانتی‌متر با دیوار آجری ۴۰ سانتی‌متر با تراکم ۱۶۰۰ کیلوگرم در مترمکعب برابر است.
- مقاومت در برابر آتش: خواص مقاومت در برابر آتش بتن سبک بسیار عالی است. رسانایی حرارتی کم آن را برای حفاظت از سازه‌های دیگر در برابر اثر آتش مناسب می‌کند.
- عایق صدا: عایق صوتی بتن سلولی به‌خوبی بتن متراکم نیست.
- انقباض: جمع‌شدگی بتن سبک کم است. اتوکلاو کردن بتن سلولی انقباض خشک آن را به ۱/۵ کاهش می‌دهد، یعنی ۲۰ درصد انقباض خشک در طول عمل‌آوری هوا.
- چگونه می‌توان محصولات بتنی را تعمیر کرد؟
قابلیت تعمیر: محصولات بتنی سبک‌وزن را می‌توان به‌راحتی برش داد، سوراخ کرد، میخ کرد و اره کرد. این ویژگی ساخت‌وساز را آسان می‌کند. ترمیم موضعی سازه را می‌توان در صورت نیاز و در صورت نیاز بدون تأثیر بر بقیه سازه انجام داد.
- سرعت ساخت: با اتخاذ پیش ساخت واحدها، ساختار را می‌توان بر اساس مفهوم هماهنگی مدولار طراحی کرد که سرعت ساخت‌وساز سریع‌تری را تضمین می‌کند.
- اقتصاد: باتوجه‌به نسبت بالای مقاومت به جرم و وزن سبک محصولات بتن سلولی، استفاده از آن‌ها باعث مصرف کمتر فولاد میشود. ساخت کف کامپوزیت با استفاده از بلوک‌های بتنی سلولی غیرمسلح پیش‌ساخته و تیرهای شبکه‌ای بتن‌آرمه باعث صرفه‌جویی قابل‌توجهی در مصرف سیمان و فولاد میشود. این امر هزینه ساخت سقف و کف را به میزان قابل‌توجهی کاهش می‌دهد. با استفاده از این نوع ساخت‌وساز در ساخت سقف و کف در مقایسه با ساخت‌وسازهای معمولی حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد صرفه‌جویی میشود.
- کنترل کیفیت: با استفاده از محصولات بتنی سبک می‌توان کنترل کیفیت بهتری را اعمال کرد، زیرا این واحدها کارخانه‌ای هستند.
بتن سبک چه کاربردی دارد؟
بتن سبک به‌طورکلی در شرایطی مانند موارد زیر کاربرد دارد:
- عرشه پل‌های با دهانه بلند
- حفاظت در برابر آتش و خوردگی
- پوشش برای اهداف معماری
- عایق حرارتی روی پشت‌بام
- عایق‌کاری لوله‌های آب
- پرکردن دال کف و سقف
- ساخت دیوارهای جداکننده و دیوارهای پانلی در سازه‌های قاب‌دار
- تولید بلوک‌های ساختمانی پیش‌ساخته
برای طراحی داخلی، طراحی نقشه و طراحی نما ساختمان می توانید سفارش خود را به صورت آنلاین در سایت ما ثبت کنید!
