باغ شاه نعمتالله ولی نگین ماهان
در گوشه شهر ماهان گنبدی از رنگ فیروزهای وجود دارد که یکی از مشهورترین شاعران و عارفان ایرانی در این بقعه مدفون است. شاه نعمتالله ولی از ۷۳۰ تا ۷۳۱ هجری قمری در کهن کرمان به دنیا آمد. او مسیر جدیدی در تصوف ایجاد کرد و پیروان عقیده دیگری را تحت تأثیر قرارداد. سلسله نعمتالله نام این عقیده است که یکی از مشهورترین شاخههای تصوف در عصر حاضر میباشد. شاه نعمتالله ولی دریکی از سالهای ۸۳۲ تا ۸۳۴ هجری قمری در ماهان درگذشت و در باغ شاه نعمتالله ولی به خاک سپرده شد.
بنای اولیه این مقبره توسط پادشاه دکن هند به نام احمدشاه دکانی از مریدان شاه نعمتالله ولی که علاقه خاصی به فرهنگ و ادب فارسی داشته ساخته شد. بنای اصلی این مقبره تنها یکی از بناهای واقع در باغی بزرگ بوده است. فضایی مستطیل شکل که گنبدی با کلینکرهای زیبا و فیروزهای بر آن میدرخشد. بسیاری از تحولات این مجموعه در دوره قاجار اتفاق افتاد. پس از زلزله سال ۱۳۶۰ کرمان، بخشی از قسمت فوقانی گنبد تخریب شد.
معماری زیبای باغ شاه نعمتالله ولی
این امامزاده دارای ۳ حیاط به مساحت ۳۲۰۰۰ مترمربع میباشد. باغ شاه نعمتالله ولی با صحنها و رواقهایی به مساحت حدود ۶۰۰۰ مترمربع جلوهای دیدنی دارد. این مجموعه دارای دو درب ورودی، حجرههای کوچک و بزرگ، چهار مناره کاشیکاری شده، دو رواق بهنامهای مدیرالملکی و شاهعباسی و چهار حیاط به نامهای اتابکی، وکیل الملکی، میرداماد و حسینیه است.
رمز و راز شماره ۱۱ در معماری مقبره باغ شاه نعمتالله ولی
گنبد مقبره به ۱۱ قسمت مساوی تقسیمشده است که این موضوع بسیار غیرعادی میباشد زیرا گنبدها اساساً به قطعات جفتی جدا میشوند و تشخیص درست همان تعداد بسیار چالشبرانگیز است.
قسمتهای مختلف باغ شاه نعمتالله ولی
۱. حرم
کاشی زیبا با نقوش ایرانی در اصل در ضلع غربی بقعه ظاهرشده که از رنگهای لاجوردی، فیروزهای، سفید و طلایی استفادهشده است. در ورودی حرم کشکول بزرگی وجود دارد که مخلوطی از فلزاتی مانند مس و برنج و اشعاری در تعریف اهلبیت است و بر روی آن «یاهو» و «یا علی» میباشد. مردم نذورات خود را در کشکول میبندند. دربهای ورودی ۵ مجموعه است که در هند ساختهشده و به ماهان آوردهاند. در این دربها از عناصری از عاج استفادهشده است. در ابتدای درب آرامگاه شاه ولی کتیبهای ارزشمند وجود دارد که نشان ارادت شاه سلطان احمد و فرزندش به این عارف را نشان میدهد. از این بخش به نام محمدشاهی یادکردند.
۲. چله خانه
در جنوب غربی ضریح اتاقی بسیار کوتاه با طاقنما قرار دارد که میگوید روزگاری این اتاق چله خانه شاه نعمتالله ولی است. قدیمیترین قسمت مجموعه محسوب میشود و سقفی از کلاه صوفیانه با ۱۲ ترک دارد. در مورد شخصیت امام علی (ع) اشعاری را سرود. معمولاً درب چلهخانه بسته است. میتوانید از متصدی بخواهید که درب را برای شما باز کند.
۳. منارهها
چهار مناره کاشیکاری شده حاوی کتیبههای شیعه است. در قسمت فوقانی هر طرف مناره کلمهالله دیده میشود و قسمت اول لا اله الله در زیر آن تکرار شده و کلمه علی نیز چهار بار بهصورت پیچیده نوشتهشده است.
۴. کاروانسرا
این کاروانسرا در کنار ضلع غربی قرار دارد که مربوط به دوره قاجاریه بوده و اکنون نیمه ویران است.
۵. موزه شاه نعمتالله ولی
در قسمت پایین راهروی ورودی موزهای قرار دارد که در آن اشیاء ارزشمندی مرتبط بافرهنگ تصوف است. بنای موزه به عمارت یا درب امیریه معروف میباشد و برای ساختن گچ و آجر از آن استفاده میشود. ازجمله آثار این موزه میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- کشکولهای آراسته به نقش: این آثار برجستهترین نشانه دراویش است. اینها ظروف کوچکی هستند که دراویش و صوفیان بر آنها میگرفتند و با زنجیر بر شانه میآویختند.
- تبر تراشیده شده: تبرهای کوچک که دراویش آنها را حمل میکردند.
- سوزندوزی پته: یکی از زیباترین و باارزشترین آنها پته است که قبر شاه نعمتالله ولی را پوشانده است.
صفحات قرآن: دو صفحه یک قرآن که به خط کوفی نوشتهشده و شیوه نگارش آن قدمت هشتصدساله آن را نشان میدهد.
سایر مقبرهها در با حرم شاه نعمتالله
در ضلع جنوب غربی سر درب ورودی و در صحن وکیل الملکی آرامگاه حسنعلی خان گروسی قرار دارد. وی در عصر قاجار و به سیاست نیز شهرت داشت و بهویژه در خوشنویسی هنرمندی ارزشمند بود.
بهترین زمان برای رفتن چه زمانی است؟
پیشنهاد میکنیم در روزهای اواخر اسفند تا اوایل اردیبهشت، اواسط شهریور و اواسط آذر به حرم شاه نعمتالله ولی بروید. اگر میخواهید منظرهای زیبا از شاه نعمتالله ببینید، بهتر است بهوقت غروب آفتاب بروید.
برای طراحی داخلی، طراحی نقشه و طراحی نما ساختمان می توانید سفارش خود را به صورت آنلاین در سایت ما ثبت کنید!